KENDÄ°MÄ°ZÄ° TANIMAK İÇİN BAÅžKALARINI KULLANMAK

                Benlik kavramı ıssız bir ortamda kendi kendine geliÅŸmez, aksine çevremizde bulunan insanlar tarafından ÅŸekillendirilir. EÄŸer baÅŸka insanlarla iletiÅŸim halinde olmasaydık kendi imgemiz bulanık olur çünkü, kendimizi baÅŸkalarından ayrı bir benliÄŸi olan birisi olarak göremezdik.

a)      Kendimizi BaÅŸkaları Ä°le KarşılaÅŸtırarak Kendimizi Tanımak

Kendimizi tanımak için baÅŸkalarını kullanabilir miyiz? Aslında kendimize sormamız gerek soru budur. Kullanabilirsek, bunu nasıl yapabiliriz? Kendi yetenek ve tutumlarımızı anlamamızın yollarından biri, baÅŸka insanlar arasında nasıl durduÄŸumuza bakmaktır. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak, yardım fonu oluÅŸturan bir ofiste çalıştığınızı varsayalım aylık maaşınızdan bir miktar kesilmesini ve bunun bir yardım kuruluÅŸuna gitmesini saÄŸlayabilirsiniz. Ayda 50 Türk Lirası bağışlamaya karar veriyorsunuz. Bu yeterli bir bağış olabilir mi ya da sizin doÄŸanız gereÄŸi özel bir gurur duymanızı gerektirir mi? Bu soruya cevap vermenin bir yolu kendinizi baÅŸkaları ile karşılaÅŸtırmaktır. Arkadaşınızın daha az bir miktar bağışladığını öğrenince, büyük ihtimalle kendinizi baÅŸkalarına yardım etmeyi önemseyen, cömert biri olarak göreceksiniz. Bir baÅŸka ihtimal ise, arkadaşınızın sizden daha fazla bağış yapığını öğrenmeniz ve bunun sonucunda kendinizi o kadarda cömert hissetmeyeceksiniz. Bu örnekten hareketle sosyal karşılaÅŸtırma kuramına göre insanlar kendi yetenek ve davranışlarını, baÅŸka insanlar ile karşılaÅŸtırdıklarında öğrenirler. 

b)      BaÅŸkalarının Görüşlerini Benimseyerek Kendimizi Tanımak

       Yukarıda yeteneklerimi öğrenmek için baÅŸkaları ile kıyaslama yapmamız gerektiÄŸinden bahsettik. Bunun yanı sıra, sosyal dünya ile ilgili görüşlerimiz söz konusu olduÄŸunda genellikle arkadaÅŸlarımızın görüşlerini benimseriz. Birlikte vakit geçiren insanların genellikle dünyayı aynı ÅŸekilde gördükleri düşünülmektedir. ÖrneÄŸin iki oda arkadaşı seçimlerde aynı partiye oy vermiÅŸ olabilir ya da aynı televizyon programını izlemekten hoÅŸlanabilirler. Yan dairede kalanlar ise farklı bir partiye oy vermiÅŸken yine farklı bir televizyon programının tutkunu olabilirler. Benzer görüşlü insanlara getirilebilecek açıklamalardan biri, doÄŸal olarak benzer görüşlere sahip insanların bir araya gelmeleri ve farklı görüşler taşıyan insanlara oranla, birbirleri ile sosyal bir baÄŸ kurma olasılıklarının daha yüksek olmasıdır.

DiÄŸer bir açıklama ise, bazı koÅŸullarda insanların birlikte takıldıkları insanların görüşlerini      benimsedikleridir. Psikolog Charles Cooley’e göre bu durum ayna benlik olarak adlandırılır. Yani insan kendisini ve sosyal dünyasını baÅŸkalarının gözüyle görür ve bu görüşle benimser. Son yıllarda yapılan araÅŸtırmalar ise bu durumun iki kiÅŸisinin iyi geçinmek istediÄŸinde söz konusu olduÄŸunu ortaya koymuÅŸtur.

Arkadaşların birbirlerinin düşüncelerine etki etmesi belki de sanıldığı gibi çok şaşırtıcı bir durum değildir. Bu durumda asıl şaşırtıcı olan bu tip bir sosyal uyumlamanın, yani insanların, diğer insanların düşüncelerini benimsemesinin ilk defa karşılaştıkları ve iyi geçinmek istedikleri insanlara karşı ortaya çıktığını görmektir.

Yine son yıllarda yapılan testler sonucunda, hoşlandığımız insanların görüşlerini otomatik olarak benimseyip, hoşlanmadıklarımızın görüşlerini otomatik olarak reddettiğimizi göstermiştir.