Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
Kas-iskelet,
sinir sistemleri yetersizlikleri ve hastalıklarının teşhis ve tedavisi ile
ilgilenen anabilim dalıdır
Fizik Tedavi ve
Rehabilitasyon Uzmanlığı:
Fizik
Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanlığı, İyileştirici Hekimlik (Klinik) Uzmanlık
Alanları içerisinde yer alır. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzman Hekimi
olabilmek için bu alanda dört yıllık bir ihtisas eğitimi almak gerekir.
Tıpta
ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği’nde (18/07/2009 tarih ve 27292
sayılı Resmi Gazete) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ana dalına bağlı Algoloji
Uzmanlığı ve Romatoloji Uzmanlığı olarak iki yan dal uzmanlığı mevcuttur. Aynı
yönetmeliğe göre, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanlık eğitimi sonrasında
Algoloji Uzmanlığı için iki yıl, Romatoloji Uzmanlığı için ise üç yıl üst
ihtisas eÄŸitimi almak gerekir.
Klasik
adıyla fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlığı olarak bilinen Fizik Tedavi ve
Rehabilitasyon Uzmanlığı genel olarak kas-iskelet sistemi hastalıklarının teşhis
ve tedavisi ve rehabilitasyonunu ile ilgilenen bir tıbbi uzmanlık dalıdır. Fizik
Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanları fiziyatrist olarak adlandırılır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
uzmanlığı alanına giren hastalıklar:
Fiziksel
Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları romatizmal hastalıklardan omurilik hasarına
kadar çok geniş bir yelpazede yer alan hastalık grubunun tedavisinde görev
alırlar. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanlığının ilgilendiği hastalıklar
genellikle, kiÅŸinin yaÅŸam kalitesini bozan,
işlev kaybı oluşturan ve kişiyi başkasına bağımlı hale getiren, kısaca
fizyolojik veya anatomik yetersizlikler meydana getiren hastalıklardır.
Bu
hastalıkların bazıları aşağıda verilmiştir.
·
Romatizmal
hastalıklar
Vücudun hareket
etmesinde görev alan kaslar ve kemikler ile bu yapıların birbirine bağlantısını
sağlayan eklem ve bağ dokularda görülen fonksiyon kayıpları, şekil
bozuklukları, şişlik ve ağrılar ile ortaya çıkan hastalık grubudur. Çeşitli
adlarla anılan fazla sayıda türü vardır. Bunların bazıları: Psöriatik artrit,
behçet artriti, romatoid artrit, ankilozan spondilit, akut eklem romatizması,
kireçlenme (osteoartrit), kemik erimesi (osteoporoz), seronegatif artritler,
gut hastalığı, damar romatizmaları (vaskülit),
yumuşak doku romatizması (fibromiyalji sendromu), ailevi akdeniz ateşi.
·
Lokal
kas ve yumuşak doku travmaları, çeşitli kas iskelet sistemi hastalıkları
·
Omurgada
doÄŸuÅŸtan veya sonradan geliÅŸen anormallikler
Omurga eÄŸriligi,
omurgada kemik açıklığı (Spina bifida) doğuştan omurga rahatsızlıklarıdır. Omurga
rahatsızlıklarının bazıları ise çeşitli sebeplere bağlı olarak sonradan ortaya
çıkar. Omurga tümörleri, enfeksiyonlara bağlı omurga tutulumu (omurga
tüberkülozu,brusella) omurga kırıkları, omurgada kemik kaymaları
((Spondilolistezis), omurga kireçlemesi gibi rahatsızlıklar omurgada sonradan
gelişen rahatsızlıklardır.
·
Ortopedik
müdahale gerektiren hastalıklar (burkulma ve kırık sonrası eklem sertlikleri,
eklem protezleri, eklem incinmeleri,
fraktür, subluksasyon, amputasyonlar)
·
Nörolojik
hastalıklar
Bu hastalıklar santral sinir sistemini
etkileyen hastalıklardır. Doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya
çıkabilir. Serebrovasküler olay sonucu gelişen sakatlıklar, kafa travması,
multipl skleroz, parkinson hastalığı, bel fıtığı, siyatik, sinir sıkışmaları,
periferik sinir yaralanmaları, genetik veya doğum kusurlarına dayalı kas
hastalıkları santral sinir sistemini etkileyen hastalıklara örnek olarak
verilebilir.
· Duruş
(postür) bozuklukları
Normal
duruş vücudun normal eğriliklerinin
korunduÄŸu, kas ve iskelet sisteminde bir
dengesizlik oluşturmayan, uygulanan kuvvetin vücuda dengeli dağıldığı duruştur.
Duruş bozuklukları, vücut hareketlerinin çok sınırlı olduğu (atalet içerisinde)
bir yaşam biçimi, aşırı kilo, iskelet ve kas sisteminin hatalı kullanımı gibi
fiziksel sebeplere bağlı olarak gelişen rahatsızlıklardır.
Fiziksel
Tıp ve rehabilitasyon uzmanlığı, alanına giren bazı hastalıklarının tedavisinde
fizik tedavi olarak adlandırılan bir tedavi metodunu kullanır. Fizik tedavi
düşük voltajlı elektrik akımı, ısı, ışık, su, egzersiz gibi uygulamalardan
yararlanılarak yapılan bir tedavidir.