28 Mart 2024, PerşembeRSSKünyeIletisim
ÜYELİK İŞLEMLERİ
SON EKLENEN VIDEO
FACEBOOKUN ANDROİD İÇİN YENİ UYGULAMASI: HOME
REKLAMLAR
SON YORUMLAR
ALFRED DE MUSSET Necla İsalar o kadar aradım musset hakkında iyi yazı bulamadım. tüm baktıgım yerlerde bır iki satır açıklamadan başka bir şey yoktu. burada buldugum için mutlu old...
OSMANLI PADİŞAHLARININ ÖZELLİKLE Gündem Türkiye Sn. @Erhan Özdemir; Kopyalama yerine, site linkini paylaşabilir veya sayfanın Print Scrn tuşu ile fotoğrafını çekebilirsiniz... ...
TOPLUMDAKİ BİREY SAYISI ve NÜFUS İpek Önder Ahmet bey bana ulaşır mısınız? Önemli. nuripekonder [at] gmail.com
ERKEK SAĞLIĞI VE PROSTAT BÜYÜMES ömer yıldırım Özellikle erkeklerde çok görülen prostat büyümesi ve prostatit benzeri hastalıkların böbreklerin zarar görmemesi için mutlaka tedavi edilmelidir. pros...
BULGARİSTAN VE JAPONYA ÖRNEĞİ selamettin acun keske bu yazıyı biz değil de okuması gerekenler okusa ona göre bişeyler yapmaya calıssa, ne bilim bir adım bir kıvılcım yaratsa. Biz yandık yetenekl...
MASALLAR VE MASAL TÜRLERİ Emin ÇELİK yazılarınızı başından bu yana takip ediyorum benim için masal ve edebi türler içerisinde sanki ayrı bir tür özelliği taşıyor. tek başına şiir gibi tek...
OLMAZSA OLMAZ ANDROİD UYGULAMALA Safa ARSLANER Angry Birds Aslında basit bir uygulama ancak sesler ve görselliğin mükemmel uyumu sayesinde bir anda oyunun bağımlısı olabiliyorsunuz......
DAVRANIŞ ANALİZİ NE ŞEKİLDE YAPI Emin ÇELİK sadece çocuklar için değil gündelik yaşantımızda biz büyükler içinde tüm bunlar geçerli. sadece içimizdeki isimleri farklı oluyor. oldukça şık bir yaz...
HARİCİ HARDDİSK ALIRKEN DİKKAT E Safa ARSLANER Aslına bakarsanız HDD alırken yaptığımız en büyük yanlışlık ucuzuna kaçmak oluyor. Bazı teknoloji marketlerinin elinde kalan ürünleri yarı fiyatlarına...
BİLGİSAYAR NEDEN YAVAŞLAR? sena kızıl Şu başlangıçta açılan uygulamalar durumundan haberdar değilimde bu çok iyi oldu, hemen sıkı bir temizliğe başlıyorum, inşallah hızlanır biraz makinam ...
En Çok Aranan 30

KARAHANLI DEVLETİ
KARAHANLI DEVLETİ
Kategori
Zaman
13.06.2012 10:34
Yazar
Mert Can DEMİR
Okunma Sayısı
4401

   Karahanlı Devleti, Kırgızların Uygur Devleti'ne son vermesinin ardından Orta Asya'da -bugünkü Türkistan'da- Balasagun merkez olmak üzere kuruldu.(840) Kuruluşunda Karluk, Çiğil ve Yağma Türkleri yer alırken; kurucusu ise Bilge Kül Kadır Han idi. Bilge Kül Kadır Han, “Kara Han” unvanını kullanırdı.

   Bilge Kül Kadır Han'ın ölümü üzerine devletin başına oğulları Bazir ve Oğulçak geçti. Ülkenin Batısını -Balasagun merkez olmak üzere- “Buğra Kara Han” unvanıyla Oğulçak, doğusunu da -Taraz merkez olmak üzere- “Arslan Kara Han” unvanıyla Bazir yönetti. Bu yönetim modeli Göktürk Devleti'nden esinlenilmişti. Arslan Kara Han, en yüksek konumdaydı ve Buğra Kara Han kendisine bağlı idi.

   893 yılında Balasagun olan devletin merkezi, Oğulçak tarafından değiştirilerek Kaşgar yapıldı. Oğulçak'ın yeğeni Satuk Buğra, Samanoğulları'ndan kaçarak Karahanlılara sığınan bir şehzadeden etkilenerek Müslüman oldu ve Abdülkerim adını aldı. Artık Abdülkerim Satuk Buğra olarak tanınıyordu.


İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETİ

   Abdülkerim Satuk Buğra, amcası Oğulçak'a karşı verdiği mücadeleyi kazandı ve yönetimi eline aldı. (NOT: Bu mücadele sırasında çevre ülkelerdeki Müslümanlar'dan da yardım aldığı söylenir.) Abdülkerim Satuk Buğra, yönetimi eline almasıyla beraber “Han” unvanına sahip oldu. Yönetimde yaptığı en önemli değişiklik İslamiyet'i devletin resmi dini olarak kabul etmesiydi. Bu adımla birlikte Karahanlı Devleti, ilk Müslüman Türk devleti olarak adını tarihe yazdırmış; Türk-İslam tarihini de başlatmıştı. Abdülkerim Satuk Buğra Han'ın başlattığı akımla İslamiyet Karahanlı ülkesinde hızla yayılmaya başladı. Bir süre sonra da, Abbasi Halifesi Nasır Bin Ali, Karahanlı Devleti'ni Müslüman ülke olarak tanıdı.

   Abdülkerim Satuk Buğra Han, 955 yılında vefat etti ve yerine oğlu Musa geçti. Musa'nın kısa süren iktidarının ardından yönetimi kardeşi Baytaş Arslan Han devraldı. Baytaş Arslan Han, yönetimde bulunduğu sürece İslamiyet'i tüm ülke çapına yaymak için mücadele etti; bunda başarılı da oldu. Bir süre sonra yönetime gelen Ebu Nasr Ahmed, Samanoğulları'nı mağlup ederek topraklarına kattı. Onu daha önemli kılan ise, Abbasi Halifesi tarafından tanınan ilk Karahanlı hükümdarı olmasıydı.


DOĞU VE BATI KARAHANLI DEVLETİ

   Karahanlı Devleti, en parlak dönemini Yusuf Kadır Han yönetiminde yaşadı. Yusuf Kadır Han'ın ölümünün ardından kardeş kavgaları çıktı ve devlet 1042'de -Doğu ve Batı Karahanlılar olmak üzere- ikiye bölündü.

   Doğu Karahanlı Devleti, önce 1090 yılında Selçukluların hakimiyetine girmiş; daha sonra da 1211 yılında Karahitaylar tarafından yıkılmıştı. Batı Karahanlı Devleti ise, 1212 yılında Harzemşahlar tarafından yıkıldı. Hatırlanırsa, Göktürk Devleti'nin de benzer bir akıbeti vardı; önce bölünme sonra yıkılma gibi...

   Karahanlı Devleti, 1212'de yıkılmasına rağmen "unutulmayacak girişimlerde" bulunmuştu. Bunlardan belki de en önemlisi günümüzde yaygın bir biçimde yürütülen burslu öğrencilik sistemini yürürlüğe sokmalarıydı. Ayrıca medreselere yaptığı katkılar da unutulamaz.

   Ticaretin geliştirilmesi için büyük çaba harcadılar. Çok sayıda kervansaraylar inşa ettiler. İpek Yolu'nu etkin kullanarak ticaret hayatını canlandırdılar.

   Karahanlılar, Türkçe'ye de oldukça değer vermişler ve Türkçe'yi resmi dil olarak ilan etmişlerdi. Ulusal değerlerinden asla uzaklaşmamışlardı.

   Karahanlılar döneminde önemli Türk-İslam eserleri oluşmuştu; Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig'i, Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lügati't Türk'ü, Ahmet Yesevi'nin Divan-ı Hikmet'i, Edip Ahmet'in Atabet'ül Hakayık'ı gibi...

Etiket kon
YORUM PANELİ
Gönder
500
Toplam 2 adet yorum yapılmıştır.TÜM YORUMLAR
26.06.2012 04:15Feride Erkan
Seda arkadaşıma kesinlikle katılıyorum, keşke eğitime ve dilimize aynı özen bugün de gösterilse. Ama nerde... Bugün bırakın tarihimizden örnek almayı, ondan utanan bir sürü bilinçsiz insan var maalesef!
26.06.2012 04:10Seda Eryaman
Şu yazıyı okuyup da tarihimizin bu bölümüne hayran olmamak elde değil, bu kadarcık bir yazıda bile Karahanlıların ne kadar dile, dine önem verdikleri, eğitimi nasıl da ciddiye aldıkları belli oluyor. Onlara çok şey borçluyuz aslında, her ne kadar farkında olmasak da.
[ 2012 Versiyon 2.00a ] [ Yazılan her yazı yazarların sorumluluğundadır. Hiçbir yazı izin alınmadan kopyalanamaz. ]
iletisim

DMCA