Milattan önce
2000’li yıllarda Mezopotamya’nın
kuzeyinde bugünkü Musul yakınlarında Asur kenti merkez olmak üzere
kurulmuşlardır. Ancak uzunca bir süre tam bağımsız olamamışlar Mitanni Krallığı
egemenliği altında yaşamışlardır. M.Ö. 14. yüzyıldan itibaren bağımsızlığını
kazanan Asurlar en parlak devirlerini milattan önce 9. ve 7. yüzyıllar arasında
yaşamışlardır. Asurların başkenti
Ninova’dır. Asur halkının aslı Sami
ırkındandır. Yani Araplarla akrabadırlar.
Asurlar M.Ö. 12. yüzyılda zayıflamaya başlamış ardından Tiglat- plaser
babasını öldürerek tahta çıkmış ve Asur ülkesinin sınırlarını tekrar
genişletmeye başlamıştır. Ancak geçen
100 yıl içinde Aramilerin
akınlarıyla yıpranan Asur imparatorluğu 8. yüzyılda tekrar güçlenmeye başladı
üstelik tarihinin en güçlü dönemlerini yaşadı etrafındaki birçok krallığı
boyunduruğu altına aldı. Batıda Mısır’a kadar, Kuzeyde Anadolu ortalarına kadar
doğuda ise pers ülkesinin doğu sınırlarına kadar hâkimiyet elde etti. Bu geniş
imparatorluğa Yeni Asur İmparatorluğu
adı verilmiştir. Asurların En tanınmış
krallarından Son Kral Asurbanipal milattan
önce 627 yılında öldü ya da öldürüldü. Ardından kısa bir süre içinde Tüm Asur
imparatorluğu çöktü. Asur Banipal’in
ölümü ve ülkenin yıkılışı hakkındaki bilgiler biraz karalık ancak Asur tarihi
iyi aydınlatılmış bir tarihtir. Çünkü 20 binden fazla Asur tableti günümüzde
sapasağlam durmakta ve üzerlerindeki yazılar gayet net okunabilmektedir.
Asurlar çok
geniş bir coğrafyada ticaret yapmışlar, Anadolu’ya yazıyı Asurlar bu ticaret
sayesinde getirmişlerdir. Anadolu’da birçok ticaret kolonisi kurmuşlardır.
Özellikle Kayseri Kültepe’de bulunan
Asur çivi yazılı tabletleri Hitit
ülkesi ile Asur ülkesini yaptığı ticaretin dökümlerini gözler önüne sermektedir.
Asur Banipal
Antik çağın
büyük krallarından biri olan Asur
Banipal, birçok kardeşi olmasına rağmen zekâsı çevikliği, devlet adamlığına
yatkınlığı, aldığı eğitim sayesinde kardeşlerinin önüne geçti ve yıldızı
parladı. Kraliçenin de desteği ile veliaht ilan edilen Asur Banipal, tahta
geçtikten sonra kısa sürede topraklarını neredeyse ikiye katladı. Mısır’ın
isyancı prenslerini yendi, Arap kabilelerini sindirdi, Nebatlıların kralını yendi, Babil yöneticilerini tutsak etti.
Netice itibariyle 3 yıl boyunca süren ve tüm Asur düşmanlarının birleşip
Banipal’e saldırdığı savaşı kazandı. Savaştan sonra kendi arabasını, esir
ettiği 4 tutsak krala çektirerek geçit töreni yaptı. Ölümü ile ilgili net
bilgilere sahip olmadığımız Asur Kralı
Asur Banipal çok dindar, fal baktırmayı seven, çok iyi bir komutan ve
devlet adamı olarak biliniyor. Böyle önemli savaşlar kazanabilmesi onun kendisi
için söylediği “Kardeşlerimden daha
cesur ve zeki olduğum için veliaht ilan edildim” sözünün haklılığını ortaya
koyuyor. Son Kral Banipal öldükten sonra Asurlar, Medler ve Perslerin işbirliği
ile 612’de yıkıldı. Günümüzde Asurların bu parlak tarihini kendilerine mal
etmek isteyen çeşitli topluluklar mevcut olsa da onların Sami ırkından geliyor
olması bu tezleri baştan çürütüyor.