Erken Neolitik Çağ’da yerleÅŸim görmüş olan bölgeler arasında Akdeniz de bulunmaktadır.  Ã–zellikle Çukurova, Erken Neolitik Devir ve sonrasında gelen Geç Neolitik devir ile Tunç ÇaÄŸlarında oldukça çok sayıda yerleÅŸim görmüştür. Mersin kent merkezinde bulunan Yumuktepe bu bölgenin en erken tarihe giden merkezi olması bakımından oldukça büyük önem taşımaktadır. 100 metre yüksekliÄŸi ile de Anadolu’daki en yüksek höyüklerden birisidir.

Kazı Çalışmaları

                Höyük ilk olarak 1936 yılında Ä°ngiliz Arkeoloji Enstitüsü tarafından keÅŸfedilmiÅŸ ve kazı iÅŸlemi baÅŸlatılmıştır. Daha sonra 2. Dünya Savaşı sırasında duran kazı çalışmaları 1993 yılında Ä°stanbul Ãœniversitesi ile bir Ä°talyan Ãœniversitesi iÅŸ birliÄŸi ile tekrar yapılmaya baÅŸlanmıştır.

                Yapılan bu kazı çalışmalarında 5 erken Neolitik çaÄŸ tabakası gün ışığına çıkartılmıştır.  Bu tabakaların en altında bulunan tabakadan ele geçen buluntular üzerinde yapılan karbon 14 analizi ile buranın tarihinin en erken Ä°.Ö. 7000’lere kadar gittiÄŸi anlaşılmıştır.

Mimari ve Teknoloji

                Höyüğün mimarisini çit-çamur tekniÄŸi ile yapılmış kulübelerden ibaretti. Kilden yapılan çanak çömlekler ise oldukça koyu renktedir ve el yapımı ile yapıldığı tespit edilmiÅŸtir. Henüz çömlekçi çarkından söz etmek mümkün deÄŸildir. Bu seramik kültürü oldukça özgündür. Sadece Amik Ovası ile Suriye ve Lübnan arasında kalan Akdeniz kıyısındaki Neolitik yerleÅŸmelerde görülür. Buradan buralardaki toplulukların birbirleri ile iliÅŸki içerisinde olduÄŸu anlaşılmaktadır.

                Ancak buna raÄŸmen buralarda yaÅŸayan kültürlerin Mezopotamya ile iliÅŸkiler kurmadığı tespit edilmiÅŸtir. Bunun yanı sıra burada yaÅŸayan insanlar teknolojik olarak henüz Çatalhöyük sakinleri kadar geliÅŸmemiÅŸti. Eski çaÄŸlardan beri kullanılmakta olan volkanik cam yani obsidyenden yapılma aletler halen yoÄŸun olarak kullanılmaktaydı.

Çukurova – Kıbrıs Deniz Ticareti

                Burada açığa çıkan bir buluntu ise oldukça ilginç bir sonuca ulaÅŸmamızı saÄŸlar. Kaletepe'de ele geçen bir takım obsidyen aletler ile Kıbrıs adasında ele geçen bir takım obsidyen aletler büyük benzerlik göstermektedir. Bu da, Kıbrıs ile Çukurova arasında deniz ulaşımının sanıldığından çok daha eskilere uzandığını gözler önüne sermektedir.