Özbenlik nedir?
Özbenlik kişinin insanlara, hayat, nesne ve varlıkla karşı duyduğu yetme, üstünlük, yeterli ve etkin olma duygusudur. Bu makalemizde Özbenlik algınızın olumlu olup olmadığını inceleyeceğiz.
Olumlu bir Özbenlik Algısına Sahip misiniz?
Şimdi size aşağıda birtakım sorular soracağız bu sorulara verdiğiniz cevaplar hayır ise olumlu bir özbenlik algısına sahipsiniz demektir. Bu soruları yanıtladıktan sonra bu tür durumların nedenleri üzerine konuşacağız.
Özbenlikle ilgili sorulara evet ya da hayır diye cevap verin!
· Bir işe başladığımda kaygılanırım
· Yeni bir işe girişmekten hoşlanmam
· Yaptığım işleri elime yüzüme bulaştırırım
· Daima çevremdeki insanları mutlu etmeye çalışırım
· Herkesle iyi geçinmeye çalışırım
· Kolay kolay hayır diyemem
· Çatışmalar yaşadığımda kendimi var olmuş hissederim
· Ne istediğimi bilmiyorum.
· Yaşamdan keyif almıyorum. Hiçbir şey yapmıyorum
· Kesin bende bir gariplik var diğer insanlar gibi değilim
· Kendimi yetersiz hissediyorum
· Performans göstermem gereken işlerin karşıma çıkmasını itemiyorum.
· Eşyalarımı kullansam da kullanmasam da çöpe atamam ya da onlardan vazgeçemem
· Cinsel açıdan kendimi yeterli görmem daha iyi insanlar olduğunu düşünürüm
· Kendi duygularım yoktur. Başkalarının duyguları benim için daha önemlidir.
· Kendi fikirlerimdense diğer insanların fikirlerine önem veririm.
· Her şeyi muhteşem yapmalıyım. Mükemmel olmayan işler yaparsam kimse beğenmez.
Yukarıdaki sorulara vermeniz gereken cevaplar hayır olmalıdır. Eğer bu sorulara evet cevabı verdiyseniz olumsuz bir benlik algısına sahipsiniz demektir. Ancak hemen kendinizi suçlamayın. Olumlu bir benlik algısı çocukluk döneminde kazanılır. Çocukluğunuzda edindiğiniz yaşanmışlıklar sizin benlik algınızı şekillendirir.
“Elleme çocuğum bozacaksın” denilerek durdurulan çocuklar, ileride bir işe başladıklarında kaygı duyarlar. Çocukların araştırmaya merak etmeye ihtiyaçları vardır. Başaramadığı için azarlanan çocuklar olumsuz benlik algısına sahip olurlar.
Cinsellikle ilgili olumsuz algıya sahip olan çocuklar, küçük yaştayken, cinsel konularda ya suçlanmışlardır. Ya da cinselliğin günah olduğunu sosyal öğrenme ile öğrenmişlerdir. Olumsuz benlik algısında, otoriteye tam itaat da vardır. Kişi kendi fikirlerini benimsemez, güçlü kimse, onun yanında yer alır. Bunun nedeni ise, çocukluk döneminde çocuğun ezilmesidir. Ezikliklerini iç dünyalarında kabul eden bu kişiler herkesle uyum içinde yaşamaya çalışırlar. Bu durum çok zahmetlidir, kişi bunu başarmaya çalışırken kendisi olmayı hiçbir zaman başaramaz. Bu tür kişiler her zaman yönlendirilmeye açıktırlar. Kendisine kızdığınızda haksız da olsanız size karşı koymazlar çünkü onlar her zaman haksız olduklarını düşünürler. Güvenli bir hayat yaşamaları gerektiğini düşünürler, bunun için her türlü önlemi almaya hazırdırlar. İç dünyalarında dolduramadıkları bir boşluk vardır. Sağlıklı ilişkiler kuramazlar.
Olumsuz benlik algısına sahip kişiler “Ben kimim ki?” “Onlar kim? Biz kim?”, “biz onlara yetişemeyiz” “onların şartları çok iyi” gibi birçok bahaneyi sıklıkla dile getirirler.