29 Mart 2024, CumaRSSKünyeIletisim
ÜYELİK İŞLEMLERİ
SON EKLENEN VIDEO
FACEBOOKUN ANDROİD İÇİN YENİ UYGULAMASI: HOME
REKLAMLAR
SON YORUMLAR
ALFRED DE MUSSET Necla İsalar o kadar aradım musset hakkında iyi yazı bulamadım. tüm baktıgım yerlerde bır iki satır açıklamadan başka bir şey yoktu. burada buldugum için mutlu old...
OSMANLI PADİŞAHLARININ ÖZELLİKLE Gündem Türkiye Sn. @Erhan Özdemir; Kopyalama yerine, site linkini paylaşabilir veya sayfanın Print Scrn tuşu ile fotoğrafını çekebilirsiniz... ...
TOPLUMDAKİ BİREY SAYISI ve NÜFUS İpek Önder Ahmet bey bana ulaşır mısınız? Önemli. nuripekonder [at] gmail.com
ERKEK SAĞLIĞI VE PROSTAT BÜYÜMES ömer yıldırım Özellikle erkeklerde çok görülen prostat büyümesi ve prostatit benzeri hastalıkların böbreklerin zarar görmemesi için mutlaka tedavi edilmelidir. pros...
BULGARİSTAN VE JAPONYA ÖRNEĞİ selamettin acun keske bu yazıyı biz değil de okuması gerekenler okusa ona göre bişeyler yapmaya calıssa, ne bilim bir adım bir kıvılcım yaratsa. Biz yandık yetenekl...
MASALLAR VE MASAL TÜRLERİ Emin ÇELİK yazılarınızı başından bu yana takip ediyorum benim için masal ve edebi türler içerisinde sanki ayrı bir tür özelliği taşıyor. tek başına şiir gibi tek...
OLMAZSA OLMAZ ANDROİD UYGULAMALA Safa ARSLANER Angry Birds Aslında basit bir uygulama ancak sesler ve görselliğin mükemmel uyumu sayesinde bir anda oyunun bağımlısı olabiliyorsunuz......
DAVRANIŞ ANALİZİ NE ŞEKİLDE YAPI Emin ÇELİK sadece çocuklar için değil gündelik yaşantımızda biz büyükler içinde tüm bunlar geçerli. sadece içimizdeki isimleri farklı oluyor. oldukça şık bir yaz...
HARİCİ HARDDİSK ALIRKEN DİKKAT E Safa ARSLANER Aslına bakarsanız HDD alırken yaptığımız en büyük yanlışlık ucuzuna kaçmak oluyor. Bazı teknoloji marketlerinin elinde kalan ürünleri yarı fiyatlarına...
BİLGİSAYAR NEDEN YAVAŞLAR? sena kızıl Şu başlangıçta açılan uygulamalar durumundan haberdar değilimde bu çok iyi oldu, hemen sıkı bir temizliğe başlıyorum, inşallah hızlanır biraz makinam ...
En Çok Aranan 30
TARİH >  Uygarlık Tarihi >  Tarih Öncesi Uygarlıklar >  Neolitik Çağ >  

ÇAYÖNÜ
ÇAYÖNÜ
Kategori
Zaman
17.02.2013 16:12
Yazar
Buğra KURU
Okunma Sayısı
5932

                Aseramik Neolitik Devir yerleşimlerinden bir diğeri ve hatta en önemlilerinden birisi olan Çayönü daha önceki yazımızda anlatmış olduğumuz Hallan Çemi’den yaklaşık olarak 1000 yıl daha sonra kurulmuştur. Diyarbakır’ın Ergani İlçesi sınırları içerisinde bulunan bu höyük, çanak çömleksiz neolitik dönem insan yaşayışı ve bölgenin o dönemdeki mimarisini gözler önüne sermesi açısından son derece önemlidir.

                Höyüğün Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait olan yapı katmanlarındaki mimari, yuvarlak ve ızgara planlı kulubelerden ibaretti. Kerpiçten yapılan bu kulubelerin duvarlarının temeli, üst üste bindirilmiş taş duvarlardan sağlanırdı. Basit kulubelerden böylesine karmaşık bir yapıya ulaşan mimari bu höyüğün bu ksımını 6 evreye ayırır. Yaklaşık olarak İ.Ö. 7250 – 6250 yılları arasına tarihlenen bu katmanlarda görülen bahsi geçen evler, basit bir barınaktan daha çok daha önceden düşünülmüş ve iyi tasarlanmış fonksiyonel “evlerin” yapılmaya başlandığını gösterir.


Megaron’un Ayak İzleri

                Höyüğün en önemli özelliği ise, bu bahsi geçen 6 yapı katmanın en altında bulunan ve Hallan Çemi ile büyük benzerlik gösteren yuvarlak planlı basit kulubelerden, bu bahsi geçen karmaşık “evlere” kadar olan ki gelişmeyi göstermesidir. Bu ilk evrenin hemen üstünmdeki katmanlarda ise ızgara planlı yapılar bulunur. Bu yapılar daha sonra Anadolu’da oldukça yaygın olarak kullanılacak olan megaron ( Daha çok Kalkolitik dönem evleri ile Antik Yunan Tapınaklarında görülen, bir ön sundurma ile asıl odadan oluşan dikdörtgen planlı bir yapı, ileride detaylı olarak değinilecek ) planının öncüleri olarak görülür.

                Bu evlerin temelleri taş örgü ile yapılar, bu örgülerden de ahşap direkler geçirilerek evin iskeleti oluşturulurdu. İskeleti de bitki yaprakları ve çalı çırpı ile örten insanlar daha sonra bu yapıyı çamurla sıvayarak oldukça sağlam ve sağlıklı bir ev elde etmiş olurdu.  Bu yapıların en büyük özelliği ise toprak tabanının basitçe sıvanamsından ziyade, önce çalı çırpı ve dallarla örtülerek yükseltilmesi ve ardından sıvanması işlemidir. Bu işklem neticesinde toprakta oluşan nemden dolayı oluşan romatizmal hastalıkların önüne geçilmiş ve ortalama yaşam süresi daha da uzamıştır ( Ortalama yaşam süresi: 30 – 35 ).

                Bu evlerin haricinde, bir üst katmanlarda bir de din ile alaklı bir yapı katı gün yüzüne çıkartılmıştır. Bu katmanda bulunanm yaklaşık 12 x 10 metre boyutlarında olan bir yapıda 295 kadar insan iskeleti ile çeşitli mezar hediyeleri ele geçmiştir.  Bunun yanı sıra bu katmanın hemen üstündeki yapı katında ise bilinen ilk kent meydanı ele geçmiştir. Bu meydanın etrafı da dikilitaşlar ile çevriliydi. Bu dikilitaşlar arasında kültsel bir takım ayinlerin yapıldığı binalar da bulunuyordu.

                Bunun yanı sıra Çayönü’nde ölüler, evlerin içine, yani tabanın altına gömülürdü. Hoker adını verdiğimiz anne karnındaki bir cenin gibi dizlerini göğsüne kadar çekmiş şekilde gömülen bu ölülerin yanına öğütme taşı, baltalar, boncuklar, çakmaktaşı ya da obisdiyenden elde edilen mezar hediyeleri bırakılmıştır. Bütün bunlar bu köyde ölümden sonra yaşama inanılan bir dinin hüküm sürdüğünü gösteren işaretlerdir.


İlk Çiftçi Köyü: Çayönü

                Çayönü’nün bir başka önemi ise ilk kez buğday ve mercimekgillerin yetiştirilmeye başlanmasının yanı sıra koyun keçi ve domuz gibi hayvanların da evcilleştirilerek çiftçilik ve hayvancılığa tam manasıyla başlandığı ilk yer oluşudur. Bunun yanı sıra avcılık ve toplayıcılık da devam ediyordu.


Sanat

                Çayönü ahalisi, pişmiş topraktan insan figürinleri ile ev modelleri yapmışlardır. Küçük insan yontularının din ile alakalı olduğu düşünülürken ev modellerinin de yukarıda anlattığımız gelişmiş mimariyi nasıl hayal ettikleri konusunda oldukça önemlidir. Çayönü’nün ilk evrelerinde kilin çanak çömlek yapımında kullanılmadığı, son evrelere doğru ise birkaç girişimin olduğu gözükür. Bunun dışında kaplar genelde taştan ve ahşap malzemeden yapılırdı.

Etiket kon
YORUM PANELİ
Gönder
500
Toplam 0 adet yorum yapılmıştır.TÜM YORUMLAR
11.04.2012 21:30 Gündem Türkiye
Bu yazıda onaylanan hiç bir mesaj bulunmamaktadır! Yazımız hakkında yorum yapıp, farklı bakış açılarından bilgiyi daha verimli hale getirebilirsiniz. Sitemize üye değilseniz, üye olmak için lütfen TIKLAYINIZ
Saygılarımızla.
Benzer Konular
Benzer Konular
Benzer Konu
[ 2012 Versiyon 2.00a ] [ Yazılan her yazı yazarların sorumluluğundadır. Hiçbir yazı izin alınmadan kopyalanamaz. ]
iletisim

DMCA