Bu siteyi kullanarak Gizlilik Politikası'nı ve Kullanım Şartları'nı kabul etmiş olursunuz.
Kabul Et
Gündem TürkiyeGündem TürkiyeGündem Türkiye
  • Anasayfa
  • Tarih
    TarihDaha Fazlasını Göster
    HİTİT SERAMİK SANATI
    17 Aralık 2013
    HİTİT HEYKEL SANATI
    13 Aralık 2013
    HİTİT MİMARİSİ
    5 Aralık 2013
    HİTİT MİTOLOJİSİ
    30 Kasım 2013
    HİTİT DİNİ, TEŞHUP VE HEPAT
    24 Kasım 2013
  • Eğitim
    EğitimDaha Fazlasını Göster
    Çocuğunuzun Liderlik Becerilerini Geliştirme
    17 Mart 2025
    İlk ve Ortaokul Öğretmenleri İçin Etkili Sınıf Yönetimi Stratejileri
    16 Mart 2025
    Lisansüstü Öğrenciler İçin Araştırma Fonu Bulma Stratejileri
    15 Mart 2025
    Sınıf İçi Etkileşim Dinamikleri
    14 Mart 2025
    Eğitimde Kültürel Sermaye Teorisi
    13 Mart 2025
  • Sağlık
    SağlıkDaha Fazlasını Göster
    Bebekler İçin Ek Gıdaya Geçiş Süreci
    26 Mart 2025
    Vajinal Atrofi: Menopoz Sonrası Belirtiler ve Tedaviler
    23 Mart 2025
    Ani Bebek Ölümü Sendromu Risk Faktörleri
    19 Mart 2025
    Göz Tansiyonu Ölçümü ve Önemi
    17 Mart 2025
    Menopoz Sonrası Hormonal Değişiklikler ve Sağlık Etkileri
    16 Mart 2025
  • Teknoloji
    TeknolojiDaha Fazlasını Göster
    Akıllı Telefon Pil Ömrü Optimizasyonu Teknikleri
    19 Mart 2025
    Büyük Veri Analitiği ve İnternet
    18 Mart 2025
    Grafik Tabletleri: Dijital Sanat Donanımları
    17 Mart 2025
    TypeScript Kullanımı
    15 Mart 2025
    PUBG’nin Battle Royale Türünü Başlatması
    13 Mart 2025
  • Listem
Search
  • Birey
  • Temel Bilgiler
  • Sosyal Psikoloji
  • Benlik
  • Saldırganlık
  • Toplum
  • Aile Sosyolojisi
  • Antropoloji
  • Eğitim Sosyolojisi
  • Toplum Bilimciler
  • Kültür & Sanat
  • Edebiyat / Kitap
  • Müze
  • Müzik
  • Sinema
  • Yemek Tarifleri
  • Reklam vermek için tıklayın
Okunulan: ÇAYÖNÜ
Paylaş
Oturum Aç
Bildirim Daha Fazlasını Göster
Yazı Tipi BoyutlandırıcıAa
Gündem TürkiyeGündem Türkiye
Yazı Tipi BoyutlandırıcıAa
  • Tarih
  • Eğitim
  • Sağlık
  • Birey
  • Toplum
  • Teknoloji
  • Kültür & Sanat
Search
  • Anasayfa
  • Listem
  • İletişim
Mevcut bir hesabınız var mı? Oturum Aç
Bizi takip edin
  • Reklam vermek için tıklayın
© 2011 Gündem Türkiye
Gündem Türkiye > Tarih > Uygarlık Tarihi > Tarih Öncesi Uygarlıklar > Neolitik Çağ > ÇAYÖNÜ
Neolitik Çağ

ÇAYÖNÜ

Buğra KURU
Son güncelleme: 17 Şubat 2013 16:12
Buğra KURU 6.7k Görüntüleme
Paylaş
4 Dk Okuma
Paylaş

    Aseramik Neolitik Devir yerleşimlerinden bir diğeri ve hatta en önemlilerinden birisi olan Çayönü daha önceki yazımızda anlatmış olduğumuz Hallan Çemi’den yaklaşık olarak 1000 yıl daha sonra kurulmuştur. Diyarbakır’ın Ergani İlçesi sınırları içerisinde bulunan bu höyük, çanak çömleksiz neolitik dönem insan yaşayışı ve bölgenin o dönemdeki mimarisini gözler önüne sermesi açısından son derece önemlidir.

    Höyüğün Çanak Çömleksiz Neolitik döneme ait olan yapı katmanlarındaki mimari, yuvarlak ve ızgara planlı kulubelerden ibaretti. Kerpiçten yapılan bu kulubelerin duvarlarının temeli, üst üste bindirilmiş taş duvarlardan sağlanırdı. Basit kulubelerden böylesine karmaşık bir yapıya ulaşan mimari bu höyüğün bu ksımını 6 evreye ayırır. Yaklaşık olarak İ.Ö. 7250 – 6250 yılları arasına tarihlenen bu katmanlarda görülen bahsi geçen evler, basit bir barınaktan daha çok daha önceden düşünülmüş ve iyi tasarlanmış fonksiyonel “evlerin” yapılmaya başlandığını gösterir.


- Reklam -

Megaron’un Ayak İzleri

    Höyüğün en önemli özelliği ise, bu bahsi geçen 6 yapı katmanın en altında bulunan ve Hallan Çemi ile büyük benzerlik gösteren yuvarlak planlı basit kulubelerden, bu bahsi geçen karmaşık “evlere” kadar olan ki gelişmeyi göstermesidir. Bu ilk evrenin hemen üstünmdeki katmanlarda ise ızgara planlı yapılar bulunur. Bu yapılar daha sonra Anadolu’da oldukça yaygın olarak kullanılacak olan megaron ( Daha çok Kalkolitik dönem evleri ile Antik Yunan Tapınaklarında görülen, bir ön sundurma ile asıl odadan oluşan dikdörtgen planlı bir yapı, ileride detaylı olarak değinilecek ) planının öncüleri olarak görülür.

    Bu evlerin temelleri taş örgü ile yapılar, bu örgülerden de ahşap direkler geçirilerek evin iskeleti oluşturulurdu. İskeleti de bitki yaprakları ve çalı çırpı ile örten insanlar daha sonra bu yapıyı çamurla sıvayarak oldukça sağlam ve sağlıklı bir ev elde etmiş olurdu.  Bu yapıların en büyük özelliği ise toprak tabanının basitçe sıvanamsından ziyade, önce çalı çırpı ve dallarla örtülerek yükseltilmesi ve ardından sıvanması işlemidir. Bu işklem neticesinde toprakta oluşan nemden dolayı oluşan romatizmal hastalıkların önüne geçilmiş ve ortalama yaşam süresi daha da uzamıştır ( Ortalama yaşam süresi: 30 – 35 ).

    Bu evlerin haricinde, bir üst katmanlarda bir de din ile alaklı bir yapı katı gün yüzüne çıkartılmıştır. Bu katmanda bulunanm yaklaşık 12 x 10 metre boyutlarında olan bir yapıda 295 kadar insan iskeleti ile çeşitli mezar hediyeleri ele geçmiştir.  Bunun yanı sıra bu katmanın hemen üstündeki yapı katında ise bilinen ilk kent meydanı ele geçmiştir. Bu meydanın etrafı da dikilitaşlar ile çevriliydi. Bu dikilitaşlar arasında kültsel bir takım ayinlerin yapıldığı binalar da bulunuyordu.

    Bunun yanı sıra Çayönü’nde ölüler, evlerin içine, yani tabanın altına gömülürdü. Hoker adını verdiğimiz anne karnındaki bir cenin gibi dizlerini göğsüne kadar çekmiş şekilde gömülen bu ölülerin yanına öğütme taşı, baltalar, boncuklar, çakmaktaşı ya da obisdiyenden elde edilen mezar hediyeleri bırakılmıştır. Bütün bunlar bu köyde ölümden sonra yaşama inanılan bir dinin hüküm sürdüğünü gösteren işaretlerdir.


İlk Çiftçi Köyü: Çayönü

    Çayönü’nün bir başka önemi ise ilk kez buğday ve mercimekgillerin yetiştirilmeye başlanmasının yanı sıra koyun keçi ve domuz gibi hayvanların da evcilleştirilerek çiftçilik ve hayvancılığa tam manasıyla başlandığı ilk yer oluşudur. Bunun yanı sıra avcılık ve toplayıcılık da devam ediyordu.


Sanat

    Çayönü ahalisi, pişmiş topraktan insan figürinleri ile ev modelleri yapmışlardır. Küçük insan yontularının din ile alakalı olduğu düşünülürken ev modellerinin de yukarıda anlattığımız gelişmiş mimariyi nasıl hayal ettikleri konusunda oldukça önemlidir. Çayönü’nün ilk evrelerinde kilin çanak çömlek yapımında kullanılmadığı, son evrelere doğru ise birkaç girişimin olduğu gözükür. Bunun dışında kaplar genelde taştan ve ahşap malzemeden yapılırdı.

Diğer Konular

ÇANAK ÇÖMLEKLİ NEOLİTİK ÇAĞ

MARMARA NEOLİTİĞİ ve FİKİRTEPE KÜLTÜRÜ

GÖBEKLİTEPE

HÖYÜK NEDİR?

GÖLLER BÖLGESİ NEOLİTİĞİ

Etiketler:çayönüçayönü höyüğümegaron
Bu İçeriği Paylaşın
Facebook X Bağlantıyı Kopyala Yazdır
Paylaş
Ne düşünüyorsun?
Müthiş0
Üzücü0
Komik0
Sıkıcı0
Öfkeli0
Tepkili0
Hoşnut0
Önceki İçerik HİPOTEZ VE KURAMLARDA GEÇMİŞTEN ESİNLENME VE KİŞİSEL GÖZLEM
Sonraki İçerik GEBELİKTE 33. HAFTA
Yorum bırakın Yorum bırakın

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.

Bizi Takip Edin

FacebookBeğen
XTakip et

Yeni Konular

Bebekler İçin Ek Gıdaya Geçiş Süreci
Anne - Bebek Sağlığı 26 Mart 2025
Vajinal Atrofi: Menopoz Sonrası Belirtiler ve Tedaviler
Kadın Sağlığı 23 Mart 2025
Ani Bebek Ölümü Sendromu Risk Faktörleri
Anne - Bebek Sağlığı 19 Mart 2025
Akıllı Telefon Pil Ömrü Optimizasyonu Teknikleri
Mobil 19 Mart 2025

İlginizi Çekebilir

Neolitik Çağ

NEOLİTİK ÇAĞ (Yeni Taş Çağı)

11 Şubat 2013
Neolitik Çağ

HALLAN ÇEMİ HÖYÜĞÜ

14 Şubat 2013
Neolitik Çağ

HOCAÇEŞME HÖYÜĞÜ

13 Mart 2013
Tunç Çağları

TROYA I

28 Nisan 2013
Gündem Türkiye

2011 yılından günümüze kadar yayında olan Gündem Türkiye; Tarih, Eğitim, Sağlık, Teknoloji, Birey, Toplum ve Kültür & Sanat kategorilerinde içerikler üreterek takipçilerine dürüst ve ilkeli bir şekilde hizmet vermeye devam etmektedir.

Linkler

  • Anasayfa
  • Gizlilik Politikası
  • Kullanım Şartları
  • Çerez Politikası
  • Yasal Uyarı
  • İletişim

Bizi Takip Edin

Yazılan her yazı yazarların sorumluluğundadır. Hiçbir yazı izin alınmadan kopyalanamaz.
© 2011-2024 Gündem Türkiye
Go to mobile version