Sosyolojinin alt dallarından biri de eÄŸitim sosyolojisidir. Sosyolojideki temel kavramların eÄŸitim bilimlerine uyarlanmasıyla oluÅŸan eÄŸitim sosyolojisi özellikle Amerika’da eÄŸitimin uygulanmasında yaÅŸanan sıkıntı ve baÅŸarısızlıklar sonucunda ortaya çıkan ihtiyaçtan doÄŸmuÅŸtur. En genel tanımıyla eÄŸitim, bireyin davranışlarında kalıcı ve istendik yönde yaÅŸantı yoluyla deÄŸiÅŸim oluÅŸturma sürecidir. EÄŸitimi konu edinen, inceleme ve araÅŸtırmalarında bilimsel yöntemleri kullanan bilim dalına ise eÄŸitimbilim denir. Toplumu sistemli bir ÅŸekilde inceleyen ve bunun sonucunda görüş geliÅŸtiren, insanların birbirleriyle iletiÅŸim, etkileÅŸim ve davranışlarını konu alan bilim dalına da sosyoloji denmektedir. EÄŸitim, toplumsal bir mesele olduÄŸuna göre sosyolojiden faydalanmaması kaçınılmaz olacaktır.

            EÄŸitim sosyolojisinin kurucuların biri Emile Durkheim’dir. EÄŸitimi toplumsal bir olay olarak ele almış, eÄŸitimin toplumda var olan uygulama ve geleneklerin bir sonucu olduÄŸunu savunmuÅŸtur. EÄŸitimin temel görevi bireyleri toplumsallaÅŸtırmaktır. Bunun için de toplumsal norm ve deÄŸerlerin benimsenmesini saÄŸlayacak olan bir ahlak eÄŸitimi verilmelidir. Böylelikle bireyler toplumca kabul gören deÄŸerlere baÄŸlı kalacak toplumsal düzen de bozulmayacaktır.

            Max Weber de sanayi ve teknoloji toplumunu ele alarak eÄŸitim sosyolojisine yeni kavramlar kazandırmıştır. Ona göre eÄŸitimin görevi, hızla sanayileÅŸen toplumlara ihtiyaç duyulan uzmanları yetiÅŸtirmektir.

            Karl Mannheim ise eÄŸitimin ancak ve ancak toplumsal kurumlarla var olabileceÄŸini söyler. Bu nedenle de eÄŸitimin baÅŸlıca görevi toplumu oluÅŸturan bireylerin yaÅŸamda daha baÅŸarılı olmalarını saÄŸlamaktır.

            EÄŸitim sosyolojisine katkıda bulunan önemli isimlerden bir diÄŸeri de John Dewey’dir. Ona göre eÄŸitim toplumsal deÄŸiÅŸimi saÄŸlamaktadır. Bu deÄŸiÅŸimin oluÅŸabilmesi için toplumun ihtiyaçları ve gerçek yaÅŸam göz önünde bulundurulmalı, çocuÄŸa verilen eÄŸitim onu yaÅŸama hazırlamalıdır. Dewey, Okul ve Toplum adlı eseriyle görüşlerini eÄŸitim sosyolojisine önemli bir eser kazandırmıştır.

            EÄŸitim sosyolojisi eÄŸitimle ilgili olan her ÅŸeyi toplum ve sahip olunan kültürel deÄŸerler çerçevesinde ele alır. Topluma ait bireyler yetiÅŸtirilirken aynı zamanda eÄŸitimi uygulayan kiÅŸilere bu alanla ilgili araÅŸtırma, yöntem ve tekniklerin öğretilmesi amaçlanmıştır. EÄŸitimle ilgili oluÅŸturulan kuram ve yöntemleri belirleyen unsurlar, eÄŸitim kurumlarının diÄŸer toplumsal kurumlarla olan iliÅŸkileri, okul dışında, çevreden alınan eÄŸitim, sanayi toplumlarında gözlemlenen ve eÄŸitim sosyolojisi alanına giren sorunlardandır.

            EÄŸitim sosyolojisi bir bilim dalı olduÄŸu için yöntem olarak da bilimi kullanır. Özellikle davranış bilimlerinde tercih edilen gözlem, örnek olay, sosyometri, eÄŸitimle ilgili yapılan istatistikler, anket ve görüşmeler sıkça baÅŸvurulan yöntemlerdendir.