Öğretim ne için yapılır? Öğretim okula devam eden bireylere istendik yönde bilgiler katabilmek, öğrencileri geliştirebilmek, öğrenme hedeflerine ulaştırabilmek için yapılır. Öğretim yapılırken bazı stratejiler uygulanır ve bu stratejiler sayesinde öğrenmeler istendik şekilde geçekleştirilir. Farklı stratejiler vardır ve gerektiği durumlarda bunlar kullanılmalıdır. Çocuğun bilgi düzeyi, konunun karmaşıklığı gibi durumlar kullanılacak stratejiyi belirleyen unsurlardandır.
Öğretim stratejileri 3’e ayrılmaktadır ve bunlar; sunuş stratejisi, buluş stratejisi, araştırma stratejisidir. Şimdi bu stratejilerden bahsetmeye çalışalım.
1 – SUNUŞ STRATEJİSİ
Sunuş stratejisine sunuş yoluyla öğretme de denilmektedir. Sunuş, sunmak, anlatmak kelimelerini duyunca akla gelen isim Ausubel olmalıdır. Bu stratejinin yaratıcısı Ausubel’dir. Sunuş stratejisinde sunmak, anlatmak vardır. Her şey öğretmen tarafından öğrencilere anlatılır ve öğretim bu şekilde gerçekleştirilir. Öğretmen merkezlidir ve öğrenciler pasif durumdadır. Konular öğretmen tarafından seçilir (öğrenme hedefleri doğrultusunda) ve öğrenci katılımı beklenmeden öğrencilere sunulur. Gereken zamanlarda gerekli araç – gereçler kullanılmakta ve öğretim desteklenmektedir.
Bu stratejide bilgi genelden özele doğrudur, yani tümdengelim kullanılmaktadır.
2 – BULUŞ STRATEJİSİ
Buluş yani keşfetme stratejisidir. Bu strateji Bruner tarafından geliştirilmiştir. Bu öğrenme stratejisinde bir problem vardır ve öğrencilerden bu problemleri çözebilecek yollar geliştirmeleri istenilir. Öğrenciler problemi çözerken doğruya ulaşırlar ve hedeflenen kazanımları edinmiş olurlar. Öğrenciler direkt olarak problem ile karşı karşıya bırakılmazlar bu stratejide ön bilgiler verilir ve bu bilgiler ışığında problem çözmeleri gerçekleştirilmeye çalışılır. Problem çözme aşamaları vardır. Bu aşamalar:
– İlk problemin varlığını bilme aşamasıdır.
– Problemin ne olduğu tanımlanır.
– Problem çözümünde neler yer almalıdır bunlar belirlenir, yani hipotezler oluşturulur.
– Problem ile ilgili gereken bilgiler toplanır.
– Problem ile ilgili toplanan bilgilerin değerlendirilmesi yapılır.
– En son aşamada problemin çözümüne ulaşılır.
Bu strateji öğretmen ya da öğrenci merkezlidir denilemez. Her ikisinin de katkısı vardır.
Bu stratejide bilgi özelden genele doğrudur, yani tümevarım kullanılmaktadır.
3 – ARAŞTIRMA VE İNCELEME STRATEJİSİ
Bu strateji herkesin mutlaka duyduğu bir isim tarafından ortaya atılmıştır. Bu kişi Dewey’dir. Dewey bu stratejide tamamen öğrencinin çözüme ulaşmasını, araştırma yapmasını savunur. Buluş stratejisinde verilmiş olan problem çözme basamaklarına öğrenci ulaşır. Öğretmen bilgi verici konumda değildir. Öğretmen rehberdir ve gereken noktalarda rehberlik yapar. Bütün araştırma, inceleme ve problemi çözme işi öğrenciye bırakılmıştır.
Bu stratejide bilgi özelden genele doğrudur, yani tümevarım kullanılmaktadır.
Bizim sistemde her ne kadar araştırmaya ağırlık verilmeye çalışılsa da sunuş stratejisinden kurtulunmuş değil. Şu proje ödevi denen şeyler mesela, tek amacı öğrencinin araştırarak öğrenmesini sağlamak, ama daha çok aileler uğraşıyor.