Öğretim ne için
yapılır? Öğretim okula devam eden bireylere istendik yönde bilgiler katabilmek,
öğrencileri geliştirebilmek, öğrenme hedeflerine ulaştırabilmek için yapılır.
Öğretim yapılırken bazı stratejiler uygulanır ve bu stratejiler sayesinde
öğrenmeler istendik şekilde geçekleştirilir. Farklı stratejiler vardır ve
gerektiği durumlarda bunlar kullanılmalıdır. Çocuğun bilgi düzeyi, konunun
karmaşıklığı gibi durumlar kullanılacak stratejiyi belirleyen unsurlardandır.
Öğretim
stratejileri 3’e ayrılmaktadır ve bunlar; sunuş stratejisi, buluş stratejisi, araştırma stratejisidir. Şimdi
bu stratejilerden bahsetmeye çalışalım.
1 - SUNUÅž STRATEJÄ°SÄ°
SunuÅŸ stratejisine
sunuş yoluyla öğretme de denilmektedir. Sunuş, sunmak, anlatmak kelimelerini
duyunca akla gelen isim Ausubel olmalıdır. Bu stratejinin yaratıcısı
Ausubel’dir. Sunuş stratejisinde sunmak, anlatmak vardır. Her şey öğretmen
tarafından öğrencilere anlatılır ve öğretim bu şekilde gerçekleştirilir.
Öğretmen merkezlidir ve öğrenciler pasif durumdadır. Konular öğretmen
tarafından seçilir (öğrenme hedefleri doğrultusunda) ve öğrenci katılımı
beklenmeden öğrencilere sunulur. Gereken zamanlarda gerekli araç – gereçler
kullanılmakta ve öğretim desteklenmektedir.
Bu stratejide bilgi genelden özele doğrudur, yani tümdengelim kullanılmaktadır.
2 - BULUÅž STRATEJÄ°SÄ°
BuluÅŸ yani
keşfetme stratejisidir. Bu strateji Bruner tarafından geliştirilmiştir. Bu öğrenme
stratejisinde bir problem vardır ve öğrencilerden bu problemleri çözebilecek
yollar geliştirmeleri istenilir. Öğrenciler problemi çözerken doğruya ulaşırlar
ve hedeflenen kazanımları edinmiş olurlar. Öğrenciler direkt olarak problem ile
karşı karşıya bırakılmazlar bu stratejide ön bilgiler verilir ve bu bilgiler
ışığında problem çözmeleri gerçekleştirilmeye çalışılır. Problem çözme
aşamaları vardır. Bu aşamalar:
- İlk problemin varlığını bilme aşamasıdır.
- Problemin ne olduğu tanımlanır.
- Problem çözümünde neler yer almalıdır bunlar belirlenir, yani hipotezler oluşturulur.
- Problem ile ilgili gereken bilgiler toplanır.
- Problem ile ilgili toplanan bilgilerin değerlendirilmesi yapılır.
-
En son
aşamada problemin çözümüne ulaşılır.
Bu strateji öğretmen ya da öğrenci merkezlidir denilemez. Her ikisinin de katkısı vardır.
Bu stratejide bilgi özelden genele doğrudur, yani tümevarım kullanılmaktadır.
3 - ARAÅžTIRMA VE Ä°NCELEME STRATEJÄ°SÄ°
Bu strateji herkesin mutlaka duyduğu bir isim tarafından ortaya atılmıştır. Bu kişi Dewey’dir. Dewey bu stratejide tamamen öğrencinin çözüme ulaşmasını, araştırma yapmasını savunur. Buluş stratejisinde verilmiş olan problem çözme basamaklarına öğrenci ulaşır. Öğretmen bilgi verici konumda değildir. Öğretmen rehberdir ve gereken noktalarda rehberlik yapar. Bütün araştırma, inceleme ve problemi çözme işi öğrenciye bırakılmıştır.
Bu stratejide bilgi özelden genele doğrudur, yani tümevarım kullanılmaktadır.
Bizim sistemde her ne kadar araştırmaya ağırlık verilmeye çalışılsa da sunuş stratejisinden kurtulunmuş değil. Şu proje ödevi denen şeyler mesela, tek amacı öğrencinin araştırarak öğrenmesini sağlamak, ama daha çok aileler uğraşıyor.
