Gestalt kuramını
en geniş şekilde ‘’parça bütün‘’ ilişkisi
olarak tanımlayabiliriz. Bu kuramın çıkış noktası bütünün esas anlamı ifade
etmesidir, yani parça çok anlamlı değildir. İnsanlar bu kurama göre her şeyi
bütün formunda görürler ve bu sayede anlam birlikleri oluştururlar. Gestalt
kuramına katkıda bulunmuş olan kuramcılar; Köhler, Koffka, Wertheimmer’dir.
GESTALT KURAMINA GÖRE ALGILAMA YASALARI
Gestalt kuramına
göre algılama yasaları oldukça fazladır; fakat bu yazımızda en belli başlı
olanları konu alacağız.
- Şekil – Zemin İlişkisi: Algılama olayında şekil ve zemin bulunmaktadır. Şekil
algılananlarda öne çıkandır. Zemin ise temelde olandır, yani arka plandır (
arkada kalan kısımdır. ). Aşağıdaki resmi inceleyiniz ve ne gördüğünüzü ölçün.
Bu resimde 2 farklı durum vardır. Şekil ve zemini değiştirerek bu iki farklı
durumu görebilmeniz mümkündür. Resimde bir yaşlı kadın, bir de genç bayan
bulunmaktadır.

- Yakınlık: Algılama
yasalarına göre yakınlık olayında birey nesnelerin yakınlığına göre gruplama
yaparlar. Yakınlık durumu sadece nesnelerde olmaz. Örneğin; müzikte de yakınlık
yasası vardır. Müzik yakınlık yasasına göre algılanır ve birleşmiş olarak
düşünülür. Resmi inceleyelim.


- Benzerlik: Bu
yasada gruplar birlikte algılanır, yani bir grup aynı özelliği temsil ediyorsa
o toplu olarak görülür. Baylardan ve bayanlardan oluşan bir gruba insanlar
denilir. Resmi inceleyelim.

- Tamamlama: Bu
yasada bir bireye eksik bir resim dahi verseniz onun tamamlanması yapılır ve
eksik kısımlar doldurulur. Bir üniversitede araştırma yapılmış ve bu araştırma
şu şekildeymiş. ‘’ Bzaı kleimeelr fkralı vrelsie dhai byein onu nroaml oukoyr.
‘’ Kelimelerdeki harfler farklı sırada verilse ve sadece baştan ilk harf, son
harf doğru yazılınca tamamlama insan tarafından yapılmaktadır. Resmi
inceleyelim.

- Devamlılık (Süreklilik): Bazı
olaylar vardır sonsuza kadar gidiyor diye düşünülür. İşte bu gibi durumlarda devamlılık
yasası işin içine girmektedir. Resmi inceleyelim.

- Basitlik: Basitlik
yasası her konuda mevcuttur. İnsanlar basitten karmaşığa doğru yol alırlar.
Basiti öğrenmek karmaşık olanı öğrenmekten ve algılamaktan daha kolaydır.