Çocuk kitapları
seçilirken çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Çocuklar için oluşturulan her
kitap faydalı olarak algılanmamalıdır. Açıkçası bazı kitapların dışı güzel;
fakat içi boş olabiliyor, bazı kitapların ise içeriği güzel; fakat tasarımı
kötü olabiliyor. Çocuklara okunacak kitaplarda dış yapı ve iç yapı özelliğinin
ikisine de özen göstererek kitapları seçmeliyiz. Kitaplar çocukların ilgisini
kapağı ve resimleri ile çekmeli ki ilgi duysun okumak istesin ya da kendisine
okunmasını istesin. Eğer okununca sıkılıyorsa o kitaptan sadece resimlerine
bakar ve geçer. İşte bu şekilde olmaması için kitap almadan önce yeterince
inceleme yapmalıyız. İncelemelere internetten bakabilirsiniz ya da en yakın bir
kitap satış noktasına giderek alabileceğiniz yeterliğe sahip kitapları iyice
inceleyebilirsiniz. Sizin dahi ilginizi çekmiyorsa o kitabı almasanız daha
iyidir. İnceleme yapmak için vaktim yok, yani incelemeyi her kitap için tek tek
yapamam diyorsanız, bu konuda bilgili birisine danışarak kitabınızı
alabilirsiniz. Aşağıda kitaplarda bulunması gereken niteliklerden
bahsedilecektir. Kitap alırken yardımcı olması dileğiyle.
ÇOCUK KİTAPLARININ DIŞ YAPI ÖZELLİKLERİ
- Kitapların Boyutları: Kitabın boyutu çocuğunuzun özelliğine göre
seçilebilir. Bazı çocuklar kitabın üzerinde oturmak isterler, bazıları
ellerinde olsun isterler. Her ne boyutta olursa olsun, geçerli olan tek şey
ağırlıktır. Taşınabilir olmalı diyelim en genel ifadeyle.
- Kitapta Kullanılan Kağıt: Çocuklar işin içine giriyorsa göz önünde
bulundurulacak en önemli şey kalitedir. Kullanılan kağıtların kaliteli olması
gerekmektedir. Kağıdın kalitesi birinci hamur olmalı ya da ikinci hamur
olmalıdır.
- Kitabın Kapağı: Kitapta kullanılacak kapak çocuğu cezbedici
olmalıdır. Evet bunu bana okuyun diyebileceği şekilde etkileyici bir kapak
tasarlanmış olmalıdır. Kısacası çok özen gösterilerek ve estetiklik göz önünde
bulundurularak hazırlanmış olmalıdır.
- Kitabın Sayfa Düzeni: Sayfa düzeni çok önemlidir. Resimler ile
yazılar farklı bir ahenk oluşturmalı ve sayfa açıldığında göze batacak şekilde
olmamalıdır. Çocuğun ya da okuyacak kişinin kolayca okuyabileceği şekilde
düzenlenmiş olmalıdır. Bazen anaokulunda öğretmen tüm sınıfa kitap okur ve
okurken öğrencilere gösterir resimleri, bu duruma olanak sağlamalıdır.
- Resimler: Resimler yazıları ifade edecek şekilde tasarlanmalıdır. Okuma
yazma bilmeyen bir çocuk resimlere bakarak da yorumlarla hikayeyi anlayabilmeli
ve anlatabilmelidir. O sayfada geçen yazıdan bağımsız ya da alakasız resimlere
yer verilmemelidir. Resimlere bakarak yorumlar yapmak çocuk için bir çeşit
okuma ve yazmaya hazırlık çalışmasıdır.
- Harfler: Harflerin boyu değişiklik göstermelidir. Okul öncesinde
kullanılan punto 24 – 22 -20 olabilir. İlköğretimin 1. – 2. – 3. sınıflarında
12 punto ve üzeri olması gerekmektedir. 4. ve 5. Sınıflarda önerilen punto ise
10’dur.
ÇOCUK KİTAPLARININ İÇ YAPI ÖZELLİKLERİ
- Tema:
Kitapların amacı insanları bilgilendirmektir. Çocuk kitapları için de bu
durum geçerlidir. Bilgilendirme yapılırken açık ve anlaşılır olunmalıdır; çünkü
çocuklar net olmayan durumları anlamakta sıkıntı yaşayabilirler.
- Konu:
Konunun çocuğa güzel düşünceler vermesi
gerekir. Özellikle yer alması gereken konular sevmektir. Sevgi insanı
insan yapan en güzel duygudur ve konular bu şekilde oluşturulmalıdır.
- Kahramanlar: Çocuk kitaplarında yer alan kahramanlar çok önemlidir; çünkü
çocuklar onları taklit ederler, onlar gibi olmak isterler. Kitaplardaki ya da
çizgi filmlerdeki kahramanlara benzemek uğruna zarar gören bir sürü çocuk
örneği vardır.
- Dil ve Anlatım: Dil, sade ve anlaşılır olmalıdır. Anlatım da çocukları iyi yönde
geliştirecek şekilde oluşturulmalıdır.
- Plan:
Çocuk kitaplarında ele alınacak konu düzen dahilinde oluşturulmalıdır.
Çocuklarda dikkat süresi kısa olduğu için onları cezbedici, meraklarını canlı
tutacak bir sıra izlenmelidir.