Orta Karadeniz
Bölgesinde bulunan Samsun ilinde ilk müze inşaatına fuar alanında 1976 yılında
başlanmış ve 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nda teşhire açılmıştır.
Müzeye
girişte ilk olarak müzenin bahçesindeki eserler dikkat çeker. Burada Klasik,
Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait pithos dediğimiz büyükçe seramik
küpler, lahitler, steller ve mil taşları ile mimari parçaların çeşitli öğelerin
yanı sıra bir takım kabartmalı eserler bulunmaktadır.
Daha
sonra müzeye giriş yapıldığında bir orta salon dikkat çeker. Bu salonda Amisos
antik kentinde yapılan arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda gün yüzüne çıkartılmış
olan Roma İmparatoru Alexander Severus dönemin yaptırıldığı bilinen son derece
eşsiz bir güzelliğe sahip olan mozaik sergilenmektedir. Bu mozaiğin yanı sıra, İ.S. 5. Yüzyılda tamir
gören bir mozaik daha bu salonda teşhir edilmektedir.
Bu
mozaiklerden özellikle salonun tabanında bulunan mozaiğin üzerindeki tasvirler
oldukça eşsizdir. Mozaiğin ortasında Akhilleus ile Thetis yer alır. Burada
efsanevi Troya savaşları ile ilgili bir sahne bulunmaktadır. Sahnenin dört
köşesinde ise dört mevsimi temsil eden tanrılar bulunmaktadır. Bunların yanı
sıra sahneyi Nereidler ile deniz yaratıkları tamamlar. Bu sahnenin yanı sıra
mozaikte bir de kurban tasvir etme sahnesi bulunur.
Bu
bölümün devamında Klasik, Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı
döneminde çeşitli madenlerden basılmış sikkeler de sergilenmektedir. Orta
salonun hemen sağında bulunan küçük salonda ise, Samsun ve çevresindeki bölgede
yapılan arkeolojik çalışmalarda ele geçmiş olan kalkolitik, ilk tunç, Hitit,
Hellenistik ve Roma dönemlerine tarihlenen buluntular, kronolojik bir sıra
gözetilerek teşhir edilmektedir.
Bu
bölümün en önemli eserlerini, Samsun ilinin Bafra ilçesindeki İkiztepe Köyü’nde
İstanbul Üniversitesinin bilimsel danışmanlığı altında yapılan kazı
çalışmalarında ele geçen eserler oluşturmaktadır. Bu buluntular kalkolitik
dönemden başlayarak sırayla ilk tunç ve Hitit çağlarına ait bronz, kemik, taş
ve pişmiş topraktan imal edilmiş olan eserlerden meydana gelir. İkiztepe
halkının madencilikte oldukça gelişmiş olduğunu, müzede sergilenen metal
aletlerden anlayabiliyoruz.
İkiztepe’de
ele geçen en ilginç buluntuların arasında, ilk tunç çağına ait konteksten çıkan
bir şekilde ameliyat edildiği anlaşılmaz kafatasları bulunur. Bunun yanı sıra müzenin en ilgi çekici diğer
eserlerinden birisi ise, bronzdan imal edilmiÅŸ bir atlet heykelidir.
Orta
salonun diğer tarafında bulunan küçük salon ise Samsun ve çevresinden getirilen
etnografik eserlere ayrılmıştır. Bu bölümde kadın ve erkek kıyafetlerinin yanı
sıra, peşkirler, para ve saat keseleri, el yazması kitap ve Kuranlar, süs
eşyaları ile bir takım silahlar sergilenmektedir.
Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’ne Nasıl Gidilir?
Samsun’un şehir merkezinde bulunan Samsun Valiliği binasının yanındaki sokakta bulunan müzeye ulaşım şehrin çeşitli yerlerinden kalkan halk otobüsleri ile sağlanabilmektedir.
Pazartesi hariç haftanın her günü ziyarete açık olan Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesi 08:00 ile 17:00 saatleri arası ziyarete açıktır.