24 Nisan 2024, ÇarşambaRSSKünyeIletisim
ÜYELİK İŞLEMLERİ
SON EKLENEN VIDEO
FACEBOOKUN ANDROİD İÇİN YENİ UYGULAMASI: HOME
REKLAMLAR
SON YORUMLAR
ALFRED DE MUSSET Necla İsalar o kadar aradım musset hakkında iyi yazı bulamadım. tüm baktıgım yerlerde bır iki satır açıklamadan başka bir şey yoktu. burada buldugum için mutlu old...
OSMANLI PADİŞAHLARININ ÖZELLİKLE Gündem Türkiye Sn. @Erhan Özdemir; Kopyalama yerine, site linkini paylaşabilir veya sayfanın Print Scrn tuşu ile fotoğrafını çekebilirsiniz... ...
TOPLUMDAKİ BİREY SAYISI ve NÜFUS İpek Önder Ahmet bey bana ulaşır mısınız? Önemli. nuripekonder [at] gmail.com
ERKEK SAĞLIĞI VE PROSTAT BÜYÜMES ömer yıldırım Özellikle erkeklerde çok görülen prostat büyümesi ve prostatit benzeri hastalıkların böbreklerin zarar görmemesi için mutlaka tedavi edilmelidir. pros...
BULGARİSTAN VE JAPONYA ÖRNEĞİ selamettin acun keske bu yazıyı biz değil de okuması gerekenler okusa ona göre bişeyler yapmaya calıssa, ne bilim bir adım bir kıvılcım yaratsa. Biz yandık yetenekl...
MASALLAR VE MASAL TÜRLERİ Emin ÇELİK yazılarınızı başından bu yana takip ediyorum benim için masal ve edebi türler içerisinde sanki ayrı bir tür özelliği taşıyor. tek başına şiir gibi tek...
OLMAZSA OLMAZ ANDROİD UYGULAMALA Safa ARSLANER Angry Birds Aslında basit bir uygulama ancak sesler ve görselliğin mükemmel uyumu sayesinde bir anda oyunun bağımlısı olabiliyorsunuz......
DAVRANIŞ ANALİZİ NE ŞEKİLDE YAPI Emin ÇELİK sadece çocuklar için değil gündelik yaşantımızda biz büyükler içinde tüm bunlar geçerli. sadece içimizdeki isimleri farklı oluyor. oldukça şık bir yaz...
HARİCİ HARDDİSK ALIRKEN DİKKAT E Safa ARSLANER Aslına bakarsanız HDD alırken yaptığımız en büyük yanlışlık ucuzuna kaçmak oluyor. Bazı teknoloji marketlerinin elinde kalan ürünleri yarı fiyatlarına...
BİLGİSAYAR NEDEN YAVAŞLAR? sena kızıl Şu başlangıçta açılan uygulamalar durumundan haberdar değilimde bu çok iyi oldu, hemen sıkı bir temizliğe başlıyorum, inşallah hızlanır biraz makinam ...
En Çok Aranan 30
KÜLTÜR & SANAT >  Müzik >  

SAZ, BAĞLAMA VE ŞELPE TEKNİKLERİ
SAZ, BAĞLAMA VE ŞELPE TEKNİKLERİ
Kategori
Zaman
05.04.2012 14:13
Yazar
Suat DUMAN
Okunma Sayısı
4983

     Kültürel değerlerin korunmasında ve yaşatılmasında halk geleneğinin önemi büyüktür. 


     Halkın görüş ve düşüncelerini ifade eden türküler, maniler zaman içerisin de çalgılar ile desteklenmiş ve bu gelenek yüzyıllar boyunca da devam etmiştir. Tüm Türk yurtlarında saz ve bağlama çeşitli sıfatlar ile anılmasına rağmen işlevinin aynı olması bakımından Türk Kültürüne ve geleneğine önemli katkılarda bulunulmasını sağlamıştır. Ağacın ham halinden telli bir çalgıya dönüşen süreçte insanların en yakın dostları olan sazlar, yeri gelmiş düğünlerde kullanılmış yeri gelmiş ağıtlarda. Aşık Veysel en yakın dostu olan sazı için, “
Ben gidersem sazım sen kal dünyada, Gizli sırlarımı aşikar etme, Lal osun dillerin söyleme yada,
Garip bülbül gibi ah-u zar etme
” demiş ve sazın geleneğimiz deki önemine dikkat çekmiştir.


     Türkiye’de en çok kullanılan telli çalgı hangisidir denildiğinde akla ilk gelen bağlama olmuştur. Yörelerin özelliklerine göre değişen bu müzik aletleri Divan Sazı, Bozuk, Çöğür, Kopuz, Cura, Tambura, Irızva gibi isimlerle de anılır. 


      Bağlama yani Saz, tekne, göğüs ve sap olmak üzere üç ana katmanın bir araya gelmesiyle oluşur. Tekne kısmını yapmak için ustalar genel de Dut ağacını kullanır. Dut’un dışın da ardıç, kestane, ceviz, gürgen gibi ağaçların da kullandığı görülmüştür. Göğüs kısmı ladin ağacından sap kısmı ise Gürgen ağacından meydana  gelir.


      Sap kısmının en uzak noktasında olan ve tellerin bağlanmasına yarayan parçaya Burgu adı verilir. Bağlamanın akort ayarları Burgular ile yapılır. Yine sap kısmı üzerine misina ile bağlanmış perdeler bulunmaktadır.  Bağlama mızrap ile çalınır, fakat kimi yörelerimiz de mızrap kullanılmadığı bunun yerine parmakla çalındığı görülmektedir. İşte bu çalma stiline ise “Şelpe” adı verilmektedir.


      Şelpe aynı zaman da ustalık isteyen bir çalım şeklidir. Normal saz çalmasını bilen bir kişi şelpe tekniği ile sazı çalamadığı görülmüştür. Hem yetenek hem de teknik anlamında hazır olmanız şelpe atmanıza yardımcı olacaktır.


ŞELPE TEKNİĞİ NEDİR

      Kendi arasında çok fazla çeşiti ve özelliği bulunan şelpe tekniğinde temel unsur elin bütün tellere yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı vurulması gibi iki temel fonksiyon üzerine kurulmuştur. Vuruş, ifade ve tını olarak farklı anlayışta karşımıza çıkar. Bu da kendi arasında ki teknik ve özellikleri belirten simgelerdir.
Yukarıdan aşağı doğru yapılan vuruşların iki çeşit olduğu bilinir. Bunlardan birincisi başparmak haricin de diğer dört parmağın yukarıdan aşağıya doğru bütün tellere vurmasıyla gerçekleşir. Diğer teknik ise serçe parmak, yüzük parmağı, orta parmak ve işaret parmağının sıralı halde vurulmasıyla gerçekleşir. Bu işlem hızlı ve periyodik bir şekilde yapılmalıdır.


     
Alevi Bektaşi geleneklerinde yaygın olarak kullanılan şelpe tekniğinin en güzel örneklerini yine Alevi Bektaşi geleneği ile kavrulmuş yörelerde sıkça görmek mümkündür.


     
Yine şelpe de görülen ritim hareketleri vardır. Bu hareketlerden bir tanesi şelpe atarken sazın göğsüne parmakla vurulması ile ortaya çıkan sestir. Bu özellik yine hemen hemen Anadolu’nun her noktasında görülebilmektedir.


      Bu uygulama da  önce orta parmak sonrada işaret parmağı olmak üzere, iki parmak peşpeşe ve hızla göğse vurularak el aşağıda açık konuma getirilir.

Etiket kon
YORUM PANELİ
Gönder
500
Toplam 0 adet yorum yapılmıştır.TÜM YORUMLAR
11.04.2012 21:30 Gündem Türkiye
Bu yazıda onaylanan hiç bir mesaj bulunmamaktadır! Yazımız hakkında yorum yapıp, farklı bakış açılarından bilgiyi daha verimli hale getirebilirsiniz. Sitemize üye değilseniz, üye olmak için lütfen TIKLAYINIZ
Saygılarımızla.
Benzer Konular
Benzer Konular
Benzer Konu
[ 2012 Versiyon 2.00a ] [ Yazılan her yazı yazarların sorumluluğundadır. Hiçbir yazı izin alınmadan kopyalanamaz. ]
iletisim

DMCA