İnsanı böylesine geniş bir yelpazede inceleyen bir bilim dalının alt dalları olması kaçınılmazdır. Çünkü insan, saymakla bitiremeyeceğimiz canlılar arasında yerküredeki değişimleri yöneten yegâne varlıktır.

        Biyolojik olguyu bir kenara bırakıp baktığımızda, insanın oluÅŸturduÄŸu toplumsal ve kültürel alandaki bütün farklılıkları ve benzerlikleri anlamaya çalışan antropoloji sosyal-kültürel antropoloji olarak isimlendirilmektedir. KiÅŸiliÄŸin oturmasında rol alan kültürel süreçler, kültürün ortaya çıkardığı cinsiyet davranışları, türün devamının saÄŸlanması ve geçim etkinliklerinin sistemlenmesine olanak saÄŸlayan aile ve akrabalık baÄŸları, toplumların iç düzen ve bunların sürekliliÄŸine zemin hazırlayan hukuksal ve siyasal mekanizmalar, gelenekler, görenekler, toplumsal alışkanlıklar, çeÅŸitli geçim ÅŸekillerinden çevreye adapte olma biçimleri, inanç sistemleri, beslenme ve saÄŸlık uygulamaları konularında bu geniÅŸ toplumsal-kültürel olgu bütünlüğü bu dalda incelenmektedir. Bu dalda bir inceleme yapılmaya baÅŸlandığında baÅŸvurulması gereken en iyi kılavuz etnografyadır. Etnografya çalışmaları bir topluluÄŸu tüm toplumsal-kültürel yönleriyle betimler.

      DiÄŸer bir dal ise biyolojik antropolojidir. Bu, insanın canlılar arasındaki yeri ve evrimini, insanın biyolojik çeÅŸitliliÄŸini, insanlığın çok eskilerde karşılaÅŸtığı saÄŸlık sorunlarını ve demografik özelliklerini inceleyen bir antropoloji dalıdır. Biyolojik antropoloji de kendi içinde dallara ayrılır. Bunlar primatoloji (maymunları baz alır), paleantropoloji (insan fosili kalıntıları incelenir), biyoarkeoloji (iskelet kalıntıları baz alınarak ölüm nedenleri, ömür hesabı, büyüme geliÅŸme durumları vs incelenir), fiziksel antropoloji (yaÅŸayan insan topluluklarının biyolojik çeÅŸitliliÄŸi, büyüme geliÅŸme sorunları incelenir), adli antropoloji (beklenmeyen ölüm nedenleri araÅŸtırıldıktan sonra ölüm nedenlerinin belirlenip kanıtların mahkemelerde kullanılmasına yarayan antropolojidir) ve popülasyon genetiÄŸidir (kalıtımsal iliÅŸkiler, fark ve benzerlikler incelenir).

      Ve gelelim dil antropolojisine… Canlılar arasında konuÅŸma yeteneÄŸi sadece insana mahsustur. Bundan dolayı da dil, kültür içinde bir merkez kabul edilir. Bir antropolog kendi kültürü dışında bir kültürü araÅŸtırdığı zaman ilk olarak o kültürün sahip olduÄŸu dili incelemeli ve o dilin penceresinden dünyaya bakmalıdır. Kısacası dil-kültür iliÅŸkisini ele alan bir antropoloji dalıdır dil antropolojisi.

Hepimizin bildiği arkeoloji de antropolojinin bir başka alt dalıdır. Bazılarımız yakından ilgilenir, bazılarımızsa hiç ilgilenmemesine rağmen arkeoloji hakkında görsel medya ya da bilişim medyası aracılığıyla bir takım bilgilere sahiptir. Geniş bir kapsamda ele alınması gereken arkeoloji bu yazının ikinci bölümünde ele alınmıştır.