Ä°nsanoÄŸlu zihnindeki bir düşünceye takılı kalmaktansa kendisine basit bir yöntem seçerek bu konu üstünde düşünmemek için elinden geleni yapar. Bir baÅŸka deyiÅŸle yapılan bu iÅŸe düşünceyi bastırma ismi de verebiliriz. ÖrneÄŸin eski sevgiliyi düşünmek, istemediÄŸimiz bir insanla beklenmedik bir anda karşılaÅŸmak gibi unutmak istediÄŸimiz olaylarda bu yöntemi uygularız. Peki insanoÄŸlu bunu uygularken ne kadar baÅŸarılı olabilir? Bu biri görece otomatik, diÄŸeri görece kontrollü olan iki sürecin etkileÅŸimine baÄŸlıdır. Otomatik bölüm, yani izleme süreci, bilince girmek isteyen davetsiz düşüncelerin izlerini arar. Ä°stenmeyen düşünce belirlendikten sonra daha kontrollü bölüm, yani iÅŸletim süreci, devreye girer. Bu durum kiÅŸinin düşünecek bir baÅŸka ÅŸey üzerinde ilgisini artırarak dikkatini dağıtmaya yönelik bilinçli çabasıdır.

                Bir baÅŸka soru ise, kiÅŸinin yorgun ya da dalgın olduÄŸu zamanlarda kontrollü iÅŸletim süreci iÅŸini gerçekleÅŸtiremezse neler olur? Böyle bir durum söz konusu olduÄŸunda ise, izleme sürecinde istenmeyen düşüncelerin yüksek sıklıkta ortaya çıktığı bir aşırı – eriÅŸilebilirlik durumudur. Örnek verecek olursak görevi çocukların dikkatini dağıtmak olan anne ya da baba iÅŸini aksattığı takdirde, çocuklar abur cubur satan yerin yakınında olduklarını daha çok fark edeceklerdir.

                Ä°ÅŸin ironik yanı ise, insan yorgun ya dalgın olduÄŸu anlarda yani biliÅŸsel yük altındayken, istenmeyen bir ÅŸeyi düşünmemek için ne kadar çaba gösterseler de bu düşünceler bir o kadar birbirinin ardı sıra akla gelme eÄŸilimi gösterirler.

                Bunun yanı sıra düşünceleri bastırmanın fiziksel ve duygusal bazı etkileri de görülebilir. Mesela bir çalışmada hukuk öğrencilerinden kiÅŸisel bir konu hakkında üç gün boyunca yazı yazmaları istenmiÅŸtir. Her yazma iÅŸinin bitirilmesinden sonra kimi katılımcılardan az önce yazdıkları ile ilgili düşüncelerini bastırmaları istenmiÅŸtir. AraÅŸtırma sonunda, düşüncelerini bastırmayan öğrenciler ile karşılaÅŸtırıldıklarında, bastırma koÅŸulunda olanların bağışıklık sistemi iÅŸlevlerinde önemli bir düşüş görülmüştür.

                Buna karşın, yazarak veya tartışarak sorunlarımızı çözmeye çalışmak, bu sorunlar ile ilgili düşüncelerimizi bastırmaya çalışmaktan daha iyidir.