Bu makalemizde sizlere Fransız İhtilali’nden bahsetmek istiyoruz. Fransız İhtilali’nin nedenleri, Fransız İhtilali'nin Gelişimi ve Fransız İhtilali’nin Sonuçları okuyacağınız alt başlıklar arasında olacak. Fransız İhtilali’ni olgunlaştıran nedenler arasında şüphesiz 7 yıl savaşları, ilk aklımıza gelen dış nedendir, ancak Fransız İhtilali’nin iç ve dış olmak üzere birçok nedeni vardır.

Fransız İhtilali  Nedir?  1789

     Fransız Devrimi ya da Fransız İhtilali olarak adlandırılan girişim. Fransa’da kralın mutlak otoritesini sonlandıran, yerine Cumhuriyet ve demokrasi olgusunu koyan bir halk devrimidir. Halk nasıl oldu da koca orduları olan Fransız Kralını yenmeyi başardı. Fransız Devrimi’nin besleyicileri, Fransız burjuvasıdır. Coğrafi keşiflerle güçlenen burjuva, çok zenginleşmiş olsa da siyasal açıdan yeterli haklara sahip değildi o nedenle halkla birlikte krala karşı ayaklanmışlardır. Devrimden sonra Burjuvalar istediği haklara kavuşmuş kilisede reforma gidilmiştir. 

Fransız İhtilali’nin Nedenleri

      Fransız İhtilali’nin nedenlerini, iç ve dış nedenler olarak ikiye ayırmak, daha doğru olacaktır.

İhtilali Hazırlayan İç Nedenler

      Fransız toplumu, sınıflı toplum yapısı şeklinde örgütlenmişti. Halk, asillerden, din adamlarından, burjuvalardan ve köylülerden oluşmaktaydı. Asiller ve din adamları gelirin %90’ına sahiptiler vergi vermiyorlar, askerlik yapmıyorlardı. Tüm siyasal haklara sahiptiler. Çok rahat yaşamaktaydılar. Ancak, geriye kalan %90’lık kesim sefalet içinde, ağır vergiler altında yaşamaktaydı. Burjuvalar, maddi açıdan sıkıntı içinde olmamalarına rağmen, siyasal hakları yoktu. Fransız aydınlarının yazmış olduğu kitaplarda, aydınlanmacı, özgürlükçü ve hümanist düşünceler, Fransız halkını adeta ihtilale hazırlamıştı. Jean-Jacques Rousseau, Montesqio, Didero, Voltaire gibi aydınların halka tanıttığı bu yeni düşünceler, rönesansın getirdiği düşünce ortamından kaynaklanıyordu. Sarayın israfa varan harcamaları da halkın büyük öfkesini toplamıştı.

İhtilali Hazırlayan Dış Nedenler

     7 yıl Savaşları’nda ekonomisi iyice bozulan Fransa, İngiltere karşısındaki avantajlı konumu da kaybetmişti. Siyasi iradenin, yurtdışı politikalarının başarısızlığa uğraması, ABD’nin kurulması ve Amerikan halkının, cumhuriyeti ilan etmes sadece Fransa’daki değil, tüm dünyadaki özgürlükçü hareketler, Fransızları etkilemişti. Amerikan halkını örnek alan Fransızlar için ihtilali hazırlayacak tüm şartlar olgunlaşmıştı


Fransız İhtilali’nin Gelişimi

     Yapılan savaşların çok uzun sürmesi, ekonomiyi iyice bunaltmış, halkın üzerindeki vergiler artırılmıştı. Savaş giderlerine bir de saray masraflarının aşırılığı eklenince durum iyice içinden çıkılmaz hale gelmişti. Ekonomik bunalımı çözmek için 16. Lui bir halk meclisi olan “États généraux”u toplamaya karar verdi. États généraux 150 yıldan beri toplanmıyordu halkın sahip olduğu mallara yeni vergiler koymak adına toplanan bu meclis 3 sınıfın temsilcilerinden oluşuyordu Bu sınıflar: Soylular, Kilise üyeleri ve halktan oluşuyordu. Bu mecliste halk ve burjuvalar çok az kişi tarafından temsil edilmiş ve meclise soylular ve din adamları ağırlığını koymuştu. Özellikle burjuvaların ekonomik açıdan çok güçlü olmasına rağmen bu gücü kullanacakları bir siyasi iradelerinin olmaması işleri iyice karıştırdı. Eta Jenero’nun toplanması aslında büyük bir bombanın fitilinin ateşlenmesinden başka bir şey değildi. Halk, meclisin toplantıyı bitirmesini engelledi ve sokaklara döküldü. Herkes eline ne geçirdiyse, Paris sokaklarına çıkmıştı, yollar barikatlarla kesilmiş, monarşinin temsilcileri öldürülmeye başlanmıştı. Hatta 14 Temmuz 1789’da monarşinin siyasi suçluları hapsettiği Bastille Hapishanesi basılarak mahkûmların kaçması sağlandı. İsyan giderek büyüdü. 16. Lui kaçmayı başardı ancak daha sonra yakalanacaktı. İsyan başarıya ulaştı. Fransa kendi İnsan Hakları Bildirgesi’ni ilan etti.


İnsan Hakları ve Vatandaşlık Bildirgesi

     Her insan doğuştan eşit haklarla doğarlar, siyasi partiler insanların haklarını korumak için kurulurlar, İnsan hakları, özgürlük, milliyet hakkı, güvenlik hakkı, eşitlik hakkı olmak üzere belirlenmiştir. Bu bildirgenin en ünlü maddesi ise “Özgürlük, diğer insanlara zarar vermeyen her şeyi yapabilmektir” oldu.


Fransız İhtilali’nin Sonuçları

     Fransız ihtilali ile meşruiyetin kaynağı değişti. Eskiden, gücünü tanrıdan alan monarkların yerini, artık gücünü halktan alan hükümetler aldı. Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasasında da kendine yer bulan “ Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesi kabul edildi.  Demokrasi, insanoğlu için en uygun yönetim şekli olarak kabul edildi. Eşitlik, kanun önünde eşit haklara sahip olma, demokrasi, özgürlük gibi kavramlar yaygınlaştı. Milliyetçilik akımları ve “Her milletin kendi kaderini tayin etme hakkı anlayışı” kabul edildi. Bu akımlar tüm dünyada yeni savaşların ortaya çıkmasına ve ulus devletlerin kurulmasına neden oldu.  Bu ihtilalle Yeni Çağ kapandı. Yakın Çağ açıldı. Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçilik akımlarından korunmak isteyen imparatorluklar, Fransız İhtilali’nden sonra başa geçen Napolyon’a karşı birlik kurdular ve Napolyon’u yenmeyi başardılar. Savaşlardan sonra 1815 Viyana Kongresi toplandı ve bozulan Avrupa Haritası yeniden düzenlendi. Fransız İhtilali’nden olumsuz anlamda en çok etkilenen devletlerden biri de Osmanlı Devleti oldu. Çünkü Osmanlı Devleti bünyesinde çok farklı milletlerin barındığı çok büyük bir imparatorluktu. Fransız İhtilali’nin yaydığı milliyetçilik akımları ve Avrupalı devletlerin kışkırtmaları sonucunda, Sırplar, Yunanlılar isyan edip bağımsızlıklarını elde ettiler. Fransız İhtilali sonuçları bakımından tüm dünyayı etkileyen bir gelişme olarak tarih sahnesinde yerini aldı.Ancak çok ilginçtir ki demokrasi ve özgürlüklerin beşiği sayılan Fransa günümüzde düşünce hürriyetini yasaklamakta ve “Ermeni soykırımı yoktur” diyenlere para ve hapis cezası vermektedir. Anlaşılan odur ki demokrasi Avrupalının işine geldiğinde işletiliyor.