Bir gün otobüste
giderken size otobüsün geçtiği cadde üzerinde eczane olup olmadığı sorulur ve
bir an sizden ‘’evet evet önceki sokağa
doğru giderseniz orada köşede bir tane
görürsünüz. ‘’ bu cevap çıkar. Halbuki daha önce o caddede hiç eczaneye
gitmemişsinizdir ya da eczaneyle ilgili herhangi bir geçmişiniz yoktur. Bir anda
sorulan soruya nasıl bu kadar net cevap verdiğinizi, bu eczanenin yerinin nasıl
olur da sizde yer edinmiş olduğunu merak ediyorsanız, cevap ‘’Gizil Öğrenme‘’
dir. Öğrenmeler; sadece bunu öğrendim, bunu gördüm, bunu duydum, vs. şeklinde
olmaz. Bazı öğrenmeler normal öğrenmelerden farklı gerçekleşir, yani gizlice, örtülü bir şekilde olur.
Gizil öğrenme bir
bireyin isteyerek yapmış olduğu öğrenme değildir, istem dışı olarak gerçekleşir. Yolda giderken kafanızı
kaldırmasanız dahi yukarıdaki eczane örneğinde olduğu gibi herhangi bir yeri
öğrenme yetisine sahipsiniz. Gizil öğrenmenin varlığını ortaya çıkaran kuramcı Tolman’dır.
Tolman davranışçı bir psikologdur. Tolman yaptığı deneyler sonucunda farklı bir
şekilde öğrenme olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bir bireye
pekiştireç vermeden ve dikkati başka bir şeye odaklı iken bile bir şeyler
öğretilebileceğini keşfetmiştir. İşte bu kurama gizil öğrenme demiştir.