Eğitimin, bir yöntemler silsilesi
olmaktan çok başlı başına bir bilim dalı olduğu fark edildiğinden ve kabul
edildiğinden beri, eski dönemlerden bu yana gelen felsefi, psikolojik,
sosyolojik ve bilimsel yaklaşımlar ile eğitim bilimleri ile birlikte yaklaşımlar
üretmeye başladı. Merkeze öğrenciyi, öğreteni, yöntemi, konuyu koyan ya da
eğitimi, öğrencinin başlı başına psikolojisine, karakterine, zekasına dayalı
gerçekleştiren pek çok yaklaşım geliştirildi.
Diğer yandan, yapılacak eğitimin
genel yaklaşımı her ne olursa, o yaklaşıma göre belirlenen eğitim yöntemleri,
geçen zaman içinde daha sistematik, daha iyi tasnif edilmiş ve en önemlisi,
geliÅŸen teknik-teknolojik imkanlarla birlikte daha interaktif hale gelmiÅŸtir.
Ezberin tamamen başarısız ve faydasız olduğunu tespit eden kuramcılar, gelişen
teknolojiyi kullanarak, öğrencinin hafızasında daha iyi yer edecek olan
yöntemlerle geleneksel yöntemleri tasnif ettiler. Kitleye göre değişen bu
tekniklere kısaca bakalım:
1 - Bireye ya da Küçük Gruplara
Yönelik Eğitim Yöntemleri
- Sunum Yapma: Teknik imkanlar dahilinde kısa zaman içinde daha fazla
materyal kullanarak ve her türden öğrenciye hitap ederek yapılan sunumlar, daha
çok bir durumu ya da kavramı geniş gruplara öğretirken kullanılır. Görsel
hafızanın gücü sayesinde, etkin bir öğretme yöntemi sayılabilir.
- Göstererek Yapma (Demostrasyon): Katılımcı bir yöntem olan
göstererek yapma, öğreticinin göstermesi eşliğinde öğrenci kitlenin yaparak
öğrenmesine dayanır. İnteraktif bir öğrenme biçimi olan demostrasyon, akılda
kalıcılığı yüksek bir yöntemdir.
- Soru-Cevap: Kontrol edebilmenin sağlıklı bir yöntemidir. Öğrenilen
bilgiler pekiştirilerek ve kitlenin neyi ne kadar öğrendiği denetlenerek yol
almayı sağlar.
- Beyin Fırtınası: Bireysel çağrışımlar yoluyla katılım sağlanan,
sorulan tek bir soru üzerinden gidilerek kitlenin doğrudan eğitime katıldığı
yöntemdir.
- Rol Yapma: Bir kavram ya da konu oyunlaştırılarak canlandırır. Bu
sayede kitle, yalnızca konuyu öğrenmekle kalmaz, empati ve özgüven duygularını
da geliştirir. Rol yapabilme sayesinde sosyal bir çevredeki girişimciliğini
güçlendiren öğrenci, olmadığı bir role bürünme sayesinde de bir başkasının
yerine kendini koyabilmeyi öğrenebilir.
- Grup Tartışmaları: Bir tür münazara sayabileceğimiz bu tartışmalar
sayesinde konuyu tartışarak ele alan gruplar, öğrenme sırasında es
geçilebilecek, dikkat çekmeyecek ve hatta akla gelmeyebilecek yönleri ile
konuyu öğrenebilmektedirler.
2 - Diğer Yöntemler:
- Atlı Karınca: Her biri eğitim yapılan alanın farklı köşelerine
gidecek dört grup oluşturulur. Her grubun farklı bir eğitimcisi olur ve gruplar
sabit kalmak suretiyle yalnızca eğitimciler değişir. Bu sayede aynı konuyu dört
farklı yaklaşımdan öğrenen öğrenciler için çeşitlendirilerek güçlendirilmiş bir
eğitim sağlanmış olur.
- Çember Yöntemi: Oluşturulan iki çember içindeki gruplara
tartışmaları için konu sunulur. Ardından dış çemberde bulunan kişi sağa kayarak
tartışma sürdürülür.
- Kartopu Yöntemi: Başlangıçta, belli bir konu üzerinde iki kişi
tartışırken belirlenen süreler içinde üçüncü, dördüncü ve daha fazla kişiler
tartışmaya katılır.