Bu döngüden hareketle baktığımızda hayatın bir kompozisyon olduğunu görebiliriz. Yaşamın her safhasında kompozisyon dizeleriyle karşı karşıyayızdır. Doğum, büyüme ve ölüm gibi; her sürecin kompozisyon dizgesi içerisinde giriş, gelişme ve sonuç safhalarıyla karşılaşmaktayız.

Fikirde özgün olmak sayesinde farklılığı ispatlamak mümkündür. Her alanda özgün olmak elbette kolay değildir. İnsan sosyal bir varlık olduğu için etrafındaki kişilerin görüşlerinden, davranışlarından, görünüşlerinden etkilenmesi çok doğaldır.

Bir kompozisyon hazırlarken dikkat edilmesi gereken konuların başında özgünlük gelmektedir. Örneğin sanat eserleri de aslında birer kompozisyondur. Bir bale, bir tiyatro, bir beste, bir roman, bir şiir her şey bir bütündür. Hayatın her alanı olduğu gibi kompozisyonun bir parçasıdır.

Özgün fikre buluş adı verilir. Belki etkilendiği bazı noktalar vardır; ama kendinden de bir şeyler kattığı, damgasını vurduğu için özgündür. Tabii ki özgün hayaller kurarak, özgün eserler ve dolayısıyla dört başı mamur kompozisyonlar yazılabilir.

Özgün fikirler; bilinçle, bilimle ve bilginin senteziyle ortaya çıkmaktadır. Kişi yaptığı şeyin bilincine varmadan o işi yaparsa, el attığı her şeyin sonucunu ve değerini yeteri kadar anlaması da mümkün değildir.

  Yunus Emre’nin;

Ä°lim, ilim bilmektir,

Ä°lim kendin bilmektir,

Sen kendini bilmezsen

Bu nice okumaktır?

dizeleri de bu paraleldedir. Evet ilim yada bilim bir şeyler öğrenmeyi gerektirmektedir; ama insanın bir bilim dalında uzmanlaşabilmesi içinde önce kendisi bilmesi ve anlayabilmesi gerekir. Bu ele alacağı bilim dalında başarılı olup olmayacağı, o bilimin kendi karakteriyle uyuşup uyuşmayacağını bilmekle gerçekleşir.

 Sözgelimi üniversite sınavlarında yanlış tercih yapıp aslında hiç de baÅŸarılı olamayacağı üstelik zevk alamayacağı bir bölümü seçen öğrencilerin, üniversite yılları boÅŸa geçen yıllar olarak nitelendirilebilir.

 Bilgisizlik, insanı baÅŸarısız kılar; bilim ise yüceltir. Ä°nsanların baÅŸarılı olabilmesi için bilgi ve kültür ÅŸarttır; o zaman kiÅŸi hem cahillikten kurtulur hem de erdemli bir insan olma ÅŸerefine eriÅŸir.

‘’Aristo, insan düşünen bir hayvandır’’ der. Gerçekten de insanı diğer canlılardan ayıran başlıca nitelik, düşünme mekanizmasına sahip olmasıdır.

Ä°nsan, var olduÄŸunu ancak çevresini saran dünyayı kavrayabildiÄŸi ölçüde anlar. Bu kavrama iÅŸi de hiç kuÅŸkusuz düşünme yoluyla bu da ilim ve bilimin ışığında gerçekleÅŸir ve hayatımızda çizdiÄŸimiz kompozisyonda bu ışık çerçevesinde ÅŸekillenmektedir. Ä°nsan olaylar ve fikirler karşısında düşünebiliyorsa var demektir.  

Düşünme süreci de bireyin çevreyi algılamasıyla bağlantılı olarak değerlendirilmelidir. Bireyin çevre içerisindeki objeleri algılaması sonucu o obje hakkında düşüncesi gelişir ve netleşir. Ancak algılama esnasında belirtilen unsurların etkin olması durumunda objenin belirleyiciliği artmaktadır. Kentin algılanmasında ise toplumun genelinde beliren unsurlar insan belleğinde kentin kimlik yapısını belirginleştirmektedir. Algılama olayı görsel, işitsel, iletişimsel, sistemlerin bir ürünü sonucunda gerçekleşmektedir.

Bireyin algılama süreci bireye özgündür. Birey çevrenin ona göndermiş olduğu her sinyali değerlendiremeyeceğinden, kendisi için öncelikli olarak, özel olanları analiz eder. Kimi insan ilk girdiği bir binada öncelikli olarak binaları fark ederken, kimisi ise ihtiyacına cevap verebilecek ortamlara yönlenmektedir. Farklı kültürel çevrelerden olanların bilgileri, tercihleri farklı olacağı için algıları da farklı olabilmektedir (Lynch, 1960, ss.46-90).

Algı, bireyin bakış noktasında ki deÄŸerlerin görüş alanı içerisinde kalan alan içerisinden seçilmektedir. Bireyin bakış açısı deÄŸiÅŸtikçe, görüş alanı da deÄŸiÅŸmekte bunun sonucunda da algılanan deÄŸerlerde de farklılık oluÅŸmaktadır. Sonuçta birey hangi noktada olursa olsun kiÅŸisel istekleri dışında özellikli yapılanmaları dikkati çekmektedir. 

Bu tekrarlanan öğelerin oluşturduğu bir kombinasyonda olabileceği gibi, görüş alanı içerisinde kalan noktadaki biçimsel, hacimsel vb… zıtlık oluşturabilecek mekansal yapılaşmalar da olabilir. Aynı şekilde tarihi bir yapı; odak haline gelmiş merkezi oluşturan bir mekanlaşma da olabilmektedir. Bu da bize gösterir ki kent içinde önemli bir sembol olarak gözüken mekanlar bireyin ilk bakışta algı alanı içerisine girmekte ve belleğinde yer edebilmektedir.

Bireyin çevresinden söz edebilmesi için onu görmesi, hissetmesi, algılaması gerekir. Algılanan imaj ögeleri zihinlerde bireyin, bireyin oluşturduğu toplumun yer etmekte ve kent kimliğinde önemli bir iz oluşturmaktadır. Bu ögeler kentin kimliğini zenginleştirici özelliğe sahiptir.

Tıpkı bir organizma gibi, kentte boÅŸlukta yer tutan bireyin ve bireyin oluÅŸturduÄŸu toplumun ÅŸekillendirdiÄŸi yapısal bir formdur, ancak bu formun ölçüleri daha büyük ve uzun zaman içinde tam olarak algılanabilmektedir. Bu nedenle kent, zamana baÄŸlı bir sanattır, ancak müzik gibi diÄŸer zamansal sanatların baÅŸvurduÄŸu denetimli ve ölçülü ardıllıktan pek az yararlanabilir. Kentte her an gözün görebileceÄŸinden, kulağın duyabileceÄŸinden fazlası vardır, keÅŸfedilmeyi bekleyen bir dekor, bir manzara vardır. Unutmamak gerekir ki hiçbir ÅŸey tek başına algılanamaz, bu süreç çevresiyle, kendisini doÄŸuran olaylar zinciriyle, geçmiÅŸ süreçlerin analiziyle ilintili olarak deÄŸerlendirilir (Lynch, 1996, ss.91-118). Bu analizlerin sonuç ürünü olarak da kentlerin kimlik karakteri ortaya konmaktadır. Kentlerin kimliÄŸinde tarihsel süreç önemli bir gösterge olabilmektedir ve sonuçta kentler geçmiÅŸten bugüne getirdikleriyle bir kimliÄŸe bürünürler. Önemli olan bu sürecin içerisinde ki kompozisyonu ilim ve bilimin ışığında bir bütünsel olarak ortaya koyabilmek gerekir. 

Evet geçen yazımda olduğu gibi bu yazımda da sözü üstatlara bırakıyorum, şimdi susmak zamanı bakalım bu sefer bize ne diyecekler;

Kesin olan bir şey var. Bir şeyin doğruluğundan şüphe etmek.

Şüphe etmek düşünmektir.

Düşünmekse var olmaktır.

Öyleyse var olduğum şüphesizdir

            Rene Descartes.