18. yüzyıl’da yaşanan Fransız
Devrimi diğer toplumları etkilemiş ve bu toplumlarda da devrimler yaşanmıştır.
Her ne kadar toplumların istemediği mevcut düzen yeniden biçimlendirilmeye
çalışılsa da devrimler sonucu toplumsal yaşamda hızlı, köklü ve ani bir değişim
yaşanmıştır. Bu nedenle de bir kargaşa söz konusu olmuştur. Devrimler sadece
bir alanda değil farklı alanlarda yaşanınca toplum üzerine inceleme ve
araştırma yapma ihtiyacı doğmuştur. August Comte da pozitivizmi toplumbilimine
uyarlamış, toplumun incelenmesinde doğa bilimlerinde kullanılan bilimsel
yöntemleri kullanmıştır.
Şüphecilik akımı yoluyla gerçekleşen
Rönesans sonucunda ve Reform hareketleriyle kilise otoritesinin yıkılmış ve
bilimsel devrimler yaşanmıştır. Sosyolojiyi ortaya çıkaran en önemli
etkenlerden biri bilimsel devrimlerdir.
Çünkü bilimsel devrimler sayesinde toplum bilimde kullanılacak olan pozitivizm
ortaya çıkmıştır. Bilimsel devrimin yaşanmasıyla Orta Çağ’da kabul gören görüş
ve öğretiler yıkılmış, bilimsel ve teknolojik gelişmeler yaşanmış bunlar
toplumsal hayatı kolaylaştırmıştır. Bu gelişmeler ve yöntemlerle doğanın
kontrol altına alınması toplumsal sorunların çözümünde de aynı yönteme
başvurulabileceği düşüncesini doğurmuştur.
Sosyolojinin doÄŸuÅŸunu saÄŸlayan bir
diğer etkense aydınlanmanın
yaşanmasıdır. Aydınlanmanın temelinde eleştirel rasyonalizm vardır. Var olan
toplumsal düzene akıl yoluyla bir eleştiri yöneltilmektedir. Yine bu
eleÅŸtirilerle yeni toplumsal yasalar konulabileceÄŸi ve toplum bu yasalarla
yeniden oluşturulunca sorunların ortadan kalkabileceği düşünülmektedir. Aydınlanma sayesinde toplum üzerine çağdaş
düşünceler geliştirilebilmiştir. Aydınlanma özü itibariyle özgürlüğü ve
akılcılığı ön planda tutmuş, toplumsal dünya üzerine akla uygun düşünceler
üreterek toplumsal ilerlemenin sağlanabileceğini vaat etmiştir. Zaten
toplumbilimin ilk kuramları toplumsal ilerleme üzerine olmuştur. Yine
aydınlanma sayesinde toplum, bilimsel yollarla incelenmiş ve pozitivizmin
temelleri atılmıştır.
Sosyoloji üzerinde etkili olan
faktörlerden bir başkası da sanayi
devrimidir. Sanayi devrimiyle sosyal hayatta köklü değişiklikler
yaşanmıştır. Yeni bir sınıf – işçi sınıfı – ortaya çıkmış, köylerden kente
yapılan göçlerle insanların yaşam şekli ve yaşam anlayışı değişmiştir. Sanayi
devrimi toplumsal kurumlar üzerinde büyük etkiler yaratmış özellikle ekonomik
anlamda ortaya çıkardığı büyük değişimlerle aile, okul gibi kurumlar farklı bir
yapıya bürünmüştür. Artık tarım yerine sanayiyle uğraşan toplum, çağdaş toplum
düzeyine gelmiştir ki oluşan bu yeni toplum sosyolojinin temel konularından
biridir.
Dünyada gerçekleşen bütün bu
devrimler sonucunda siyasal devrimler
de yaşanmıştır. Siyasal devrimlerle toplumda kargaşa yaşanmış, toplumsal düzen
bozulmuştur. Böylece düşünürler bu düzenin yeniden kurulması için görüşler
geliştirmiş, düzenin tekrar nasıl sağlanabileceğine odaklanmışlardır. toplum
hakkında yapılan çalışmalar ve bu çalışmalara olan ihtiyaç arttıkça sosyoloji bir
bilim dalı olarak ortaya çıkmıştır.
Benzer Konular
sosyoloji, toplum bilimi
sosyoloji bilimi, ilk kuramcılar
sosyolojik soru sorma, sosyolojik araştırma
sosyoloji, türkiyedeki sosyologlar
aydınlanma hareketi tartışmaları, aydınlanma düşünürleri
georg simmel, toplumsal etkileÅŸim
sosyoloji, aile sosyolojisi
eğitim sosyolojisi, ziya gökalp
aile, aile sosyolojisi
aile sosyolojisi, çatışmacı yaklaşım