Trakya’da yaşanan Neolitik Çağın ilk evrelerini, Edirne il sınırları içerisindeki Enez ilçesinin yakınlarında bulunan Hocaçeşme Höyüğünden izlemek mümkündür. Buranın en büyük özelliği Güneydoğu Avrupa’nın tarihinin bilindik en eski yerleşim yerlerinden birisi oluşudur. Höyükte yapılan kazı çalışmalarında ele geçen buluntular üzerinde yapılan Karbon 14 işlemi ile buranın tarihi yaklaşık İ.Ö. 6400 – 6300 yıllarına kadar indirilir.
Höyüğün en erken yapı katındaki yerleşme, kalınlığı 1 metreyi bulan kalın bir taştan duvarla kuşatılmıştır. Şimdiye kadar Anadolu’da ve Güneydoğu Avrupa’da böylesine bir savunma duvarı görülmüş değildir. Bu durum, Hocaçeşme Höyük’ün ikinci önemli buluntusudur. Yani bu savunma duvarı, tarihin bilinen en eski savunma duvarlarından birisidir. Ancak gene de bu dönemde insanların birbirleri ile savaştığını gösteren bir durum yoktur. Bu duvar ihtimalle Çatalhöyük’te kullanılan ilkel savunma bendi ile aynı amaçlar için kullanılıyordu. Yani dışarıdan yerleşim yerine yabani hayvanların girmesi ve evcil hayvanların dışarıya kaçmasını önleyici bir duvardı.
Bu savunma duvarının bulunduğu en eski evrede, mimari ahşap kulübelerden ibaretti. Yuvarlak planlı olan bu kulübeler daha sonra geç katmanlarda Anadolu’daki çağdaşları gibi dikdörtgenleşmeye başlamıştır. Höyükte ele geçen çanak çömlekler monokrom ve el yapımıdır. Burada yaşayan halk çoğunlukla çiftlik hayvanları ağırlıklı beslenirken daha sonra denizden elde edilen yiyecekler de tüketilmeye başlanmıştır.
Bunun yanı sıra kazı çalışmalarında elde edilen buluntulara göre burada yaşayan halk ile Anadolu’da yaşayan halk arasında yakın ilişkiler olduğu açığa çıkmıştır. Şu halde Anadolu ile Balkanlar arasındaki ilişkinin köklü bir geçmişe dayandığı rahatlıkla söylenebilir. (Veli Sevin)
