Dışarıdan balkıdığında gaitada kan görülmesine kanlı ishal yani dizanteri denilmektedir. Bazı ishal türleri bebek ve yaşlıları ölüme sürükleyebilmektedir. Kanlı olan ishal türleri dizanteriform ishal diye isimlendirilmektedir.
Dizanteride çeşitli etkenler rol oynamaktadır. Bakteriler ve parazitler sebep olabilir. Dizanteri hastasında kusma da gözlemlenir. İshalin kanlı olması tipik bir bulgudur. Dizanteriler okullarda, kışlalarda, aile içerisinde salgınlara sebep verebilir.
Bakteri türünde etken genellikle; shigella iken, protozoonlarda etken; entemoeba histolytica etkeni gözlemlenmektedir.
Tedavide hastalığa sebebiyet veren etkene yönelik girişimde bulunulur. Ayrıca kişinin elektrolit dengesi sıvı kaybından dolayı önemlidir. Hasta ishal ile bol su atmakta ve tuz kaybetmektedir. İshale kusma da eklenmişse vücut ciddi derecede su ve tuz kaybetmiş olabilir bu dengeyi korumak için doktor serum izotonik verebilmektedir.
Dizanteride antibiyotik tedavisi de uygulanmaktadır. Yapılan antibiyograma göre uygun antibiyotikler verilmektedir.
Dizanterinin Belirtileri:
Dizanteride hasta da titreme, ateş, kusma, kanlı ishal ve dışkıda yapışkan balgamımsı sıvı mevcuttur. Hasta sık sık tuvalet ihtiyacı duyar, bazen hasta tuvalete bile yetişemeyebilir. Ani ve şiddetli karın ağrısı ile dışkılama ihtiyacı hisseder. Tansiyon düşüklüklerine sebep verebilmekte nabız artabilmektedir.
İshalle beraber halsizlik, bağırsak gazı ve bitkinlik vardır.
Çocuklarda dizanteri belirtileri ise yukarıda saydığımız bulgulara ek olarak huzursuzluk ve yüksek ateşten dolayı havale de gelişebilmektedir.
Dizanteri Tedavileri:
Genelde 10–15 gün sürmesine karşın eğer kronikleşmiş ise ara ara geçer fakat yıllarca aynı bakteri vücutta kalıp sık sık kronik dizanteriye sebep verebilir.
Yatak istirahati dizanteri için uygun tedavidir. Çünkü hasta halsiz kalmış ve dengesi bozulmuştur. Karın ağrısı şiddetli ise sıcak tutmak için su torbaları konulabilir.
Gaitada üreyen basile göre doktor uygun antibiyotiği verecektir.
Korunmak için:
Kişisel hijyen şarttır. Elleri sürekli yıkamak ve besinlerle temas önemlidir.
Hastaların izole edilmesi diğer insanlara bulaşmasını önlemek için gerekebilir. Salgın şeklinde ise sular klorlanmalıdır. Çiğ sebze yenilmemelidir. Ayrıca yeşillikler mutlaka iyi yıkanmalıdır…
