Dışarıdan balkıdığında gaitada kan görülmesine kanlı ishal yani
dizanteri denilmektedir. Bazı ishal
türleri bebek ve yaşlıları ölüme sürükleyebilmektedir. Kanlı olan ishal türleri dizanteriform ishal diye
isimlendirilmektedir.
Dizanteride çeşitli etkenler rol oynamaktadır. Bakteriler ve
parazitler sebep olabilir. Dizanteri
hastasında kusma da gözlemlenir. İshalin kanlı olması tipik bir bulgudur. Dizanteriler okullarda, kışlalarda,
aile içerisinde salgınlara sebep verebilir.
Bakteri türünde etken genellikle; shigella iken,
protozoonlarda etken; entemoeba histolytica etkeni gözlemlenmektedir.
Tedavide hastalığa sebebiyet veren etkene yönelik girişimde bulunulur.
Ayrıca kişinin elektrolit dengesi sıvı kaybından dolayı önemlidir. Hasta ishal
ile bol su atmakta ve tuz kaybetmektedir. İshale kusma da eklenmişse vücut
ciddi derecede su ve tuz kaybetmiş olabilir bu dengeyi korumak için doktor
serum izotonik verebilmektedir.
Dizanteride antibiyotik tedavisi de uygulanmaktadır. Yapılan
antibiyograma göre uygun antibiyotikler verilmektedir.
Dizanterinin Belirtileri:
Dizanteride hasta da titreme, ateş, kusma, kanlı ishal ve dışkıda yapışkan balgamımsı
sıvı mevcuttur. Hasta sık sık tuvalet ihtiyacı duyar, bazen hasta tuvalete bile
yetişemeyebilir. Ani ve şiddetli karın ağrısı ile dışkılama ihtiyacı
hisseder. Tansiyon düşüklüklerine sebep
verebilmekte nabız artabilmektedir.
İshalle beraber halsizlik,
bağırsak gazı ve bitkinlik vardır.
Çocuklarda dizanteri
belirtileri ise yukarıda saydığımız bulgulara ek olarak huzursuzluk ve yüksek
ateşten dolayı havale de gelişebilmektedir.
Dizanteri Tedavileri:
Genelde 10–15 gün sürmesine karşın eğer kronikleşmiş ise ara ara geçer fakat
yıllarca aynı bakteri vücutta kalıp sık sık kronik dizanteriye sebep verebilir.
Yatak istirahati dizanteri için uygun tedavidir. Çünkü hasta
halsiz kalmış ve dengesi bozulmuştur. Karın ağrısı şiddetli ise sıcak tutmak
için su torbaları konulabilir.
Gaitada üreyen basile göre doktor uygun antibiyotiği
verecektir.
Korunmak için:
Kişisel hijyen şarttır. Elleri sürekli yıkamak ve besinlerle temas önemlidir.
Hastaların izole edilmesi diğer insanlara bulaşmasını önlemek
için gerekebilir. Salgın şeklinde ise sular klorlanmalıdır. Çiğ sebze
yenilmemelidir. Ayrıca yeşillikler mutlaka iyi yıkanmalıdır…