19. yüzyılın sonlarında Osmanlı Devleti’nde ciddi sıkıntılar vardı. Rusya’nın Panslavizm politikası yüzünden Balkanlar karışmıştı ve bu bölgede bir burhan yaÅŸamaktaydı. Milliyetçilik akımının da etkisiyle azınlıklar bir bir isyan etmeye baÅŸlamış, ekonomisi de iyice bozulan Osmanlı Devleti dağılma sürecine girmiÅŸti. O dönemde Osmanlı Devleti’nin Jön Türkler (Genç Osmanlılar) adındaki aydınları meÅŸrutiyet yönetimini savunmaktaydı. Osmanlıcılık ve Batıcılık akımlarına dayanan bu görüşlerin Osmanlı’yı yıkılmaktan kurtaracağına, isyanları durdurarak imparatorlukta birliÄŸi saÄŸlayacağına inanılmaktaydı. Ayrıca Balkanlarda yaÅŸanan bunalım için toplanan Ä°stanbul (Tersane) Konferansı’nı boÅŸa çıkarmak, yeni yönetim ÅŸekliyle Avrupa’nın Osmanlı’nın içiÅŸlerine karışmasını önlemek de amaçlanıyordu.

            Genç Osmanlıların giriÅŸimiyle MeÅŸrutiyet’e karşı olan Abdülaziz tahttan indirilerek yerine V. Murat getirilmiÅŸtir fakat onun da ruh saÄŸlığının bozulmasıyla MeÅŸrutiyet’i ilan edeceÄŸini söyleyen II. Abdülhamit tahta geçirilmiÅŸtir. 1876 yılında Mithat PaÅŸa’nın hazırladığı ve Türk tarihinin ilk anayasası olan Kanun-i Esasi yürürlüğe konarak I. MeÅŸrutiyet Dönemi baÅŸlamıştır.

            Kanun-i Esasi’de Ayan ve Mebuslar Meclisi olmak üzere iki meclis bulunmaktaydı. Mebuslar Meclisi (Meclis-i Mebusan) dört yılda bir Osmanlı erkekleri tarafından seçilmekteydi. Mebusan üyeleri içinde Müslümanların yanı sıra gayrimüslim milletvekilleri de yer almıştı. Ayan Meclisi (Meclis-i Ayan) ise padiÅŸah tarafından ömür boyu görev yapmak üzere seçilmekteydi. Yasama yetkisi bu iki meclise verilmiÅŸti ve padiÅŸahın danışma meclisi niteliÄŸindeydi. Yürütme yetkisi ise padiÅŸah baÅŸkanlığındaki vekiller heyetine (Heyet-i Vükela) yani bakanlar kuruluna aitti. Hükümet yaptığı iÅŸlerden dolayı padiÅŸaha karşı sorumluydu. Ayrıca padiÅŸah istediÄŸi zaman meclisi açma ve kapama yetkisine sahipti. PadiÅŸahın diÄŸer bir yetkisiyse polis soruÅŸturmaları yapma ve gerekli gördüklerini sürgün edebilmesiydi. Bu da otoritenin padiÅŸaha ait olduÄŸunu göstermekteydi.

            I. MeÅŸrutiyet Dönemi ilk kez anayasa yayımlanması ve anayasal düzene geçilmesi açısından Osmanlı tarihinde önem taşımaktadır. Ä°lk defa halk seçme ve seçilme hakkını kullanarak yönetime ortak olmuÅŸtur. Kısıtlı da olsa demokratik düzene geçilmiÅŸtir. Ä°lk kez rejim deÄŸiÅŸikliÄŸi yaÅŸanmış, kiÅŸi egemenliÄŸi olan Mutlakıyet’ten, padiÅŸahın egemenliÄŸine halkın iradesinin de katıldığı MeÅŸrutiyet’e geçilmiÅŸtir.

            Her ne kadar Ä°stanbul Konferansı’nın toplanması önlenmeye çalışılmışsa da konferans toplanmış, Osmanlı Devleti alınan kararları kabul etmemiÅŸtir. Bunun üzerine Rusya Londra Konferansı’nı toplamış ve Osmanlı bu kararları da kabul etmeyince Osmanlı’ya savaÅŸ açmıştır. II. Abdülhamit 93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 Osmanlı – Rus Savaşı’nı öne sürerek meclisi kapatmış, meÅŸrutiyet yönetimine son vermiÅŸtir.